Ô nhiễm tại các khu công nghiệp: Bài 1- Còn nhiều nan giải – Cục Quản lý tài nguyên nước

Thực hiện chủ trương của Đảng, Nhà nước về tăng cường thu hút các nguồn lực để phát huy tiềm năng thế mạnh trong nước, chuyển đổi cơ cấu kinh tế, hơn 20 năm xây dựng và phát triển, mô hình khu công nghiệp đã được hình thành, phát triển đa dạng và đóng góp tích cực vào công cuộc phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.

Tuy vậy, những khu công nghiệp đa phần tăng trưởng theo quy mô đa ngành, quá quan tâm đến việc lôi cuốn những nhà đầu tư thứ cấp để đẩy nhanh việc lấp đầy diện tích quy hoạnh đất cho thuê, chưa thực sự chăm sóc đến những yếu tố về môi trường tự nhiên, nên ngày càng ảnh hưởng tác động xấu đi tới môi trường tự nhiên sống xung quanh .

Vì vậy, yếu tố cấp bách đặt ra là cần có những giải pháp khả thi, đơn cử để ngăn ngừa hiệu suất cao, xử lý được tận gốc ô nhiễm do những khu công nghiệp gây ra lúc bấy giờ .

Bài 1- Còn nhiều nan giải 

Trong những năm qua, trong việc quy hoạch tăng trưởng và quản lý và vận hành những khu công nghiệp, yếu tố bảo vệ thiên nhiên và môi trường chưa được chăm sóc, gây nên những hậu quả nghiêm trọng .

Bãi tập kết bã mỳ chưa qua giải quyết và xử lý của Nhà máy gây ô nhiễm môi trường tự nhiên. Ảnh : Quang Thái – TTXVN
 

Trong khi đó, hầu hết những công nghệ tiên tiến, giải pháp giải quyết và xử lý chất thải đang vận dụng tại đây chưa thật bảo đảm an toàn, hoạt động giải trí giám sát và cưỡng chế áp dụng những tiêu chuẩn thiên nhiên và môi trường so với những cơ sở công nghiệp, cơ sở luân chuyển và giải quyết và xử lý chất thải còn rất yếu kém .

Ô nhiễm môi trường tự nhiên ở những khu công nghiệp đa phần là ô nhiễm thiên nhiên và môi trường nước, không khí, chất thải rắn là đa phần với vận tốc ngày càng tăng ngày càng cao .

* Ô nhiễm nghiêm trọng

Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đến hết tháng 12/2016, cả nước có 325 khu công nghiệp được thành lập với tổng diện tích đất tự nhiên gần 95 nghìn ha, trong đó diện tích đất công nghiệp có thể cho thuê đạt 64 nghìn ha, chiếm khoảng 67% tổng diện tích đất tự nhiên.

Trong đó, 220 khu công nghiệp đã đi vào hoạt động giải trí với tổng diện tích quy hoạnh đất tự nhiên gần 61 nghìn ha, 105 khu công nghiệp đang trong tiến trình đền bù giải phóng mặt phẳng và kiến thiết xây dựng cơ bản với tổng diện tích quy hoạnh đất tự nhiên 34 nghìn ha .

Tổng diện tích quy hoạnh đất công nghiệp đã cho thuê của những khu công nghiệp đạt 31,8 nghìn ha, tỷ suất lấp đầy những khu công nghiệp đạt 51 %, cao hơn 2 % so với cuối năm năm ngoái. Riêng những khu công nghiệp đã đi vào hoạt động giải trí, tỷ suất lấp đầy đạt 73 %, cao hơn 6 % so với cuối năm năm ngoái .

Theo Tổng cục Môi trường, nguyên do hầu hết gây ô nhiễm do hoạt động giải trí công nghiệp bắt nguồn từ việc xả những loại chất thải ( nước thải, khí thải, chất thải rắn, chất thải nguy cơ tiềm ẩn ) vào môi trường tự nhiên .

Mặc dù quy mô tập trung chuyên sâu những cơ sở sản xuất vào những khu công nghiệp tạo thuận tiện cho quản trị chất thải, nhưng đến nay bên cạnh 1 số ít khu công nghiệp triển khai đúng pháp luật pháp lý về quản trị chất thải, vẫn còn nhiều khu công nghiệp chưa triển khai xong những khu công trình thu gom, giải quyết và xử lý chất thải tập trung chuyên sâu. Thực trạng đó làm cho môi trường sinh thái ở một số ít địa phương bị ô nhiễm nghiêm trọng .

Báo cáo giám sát của Uỷ ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội cho thấy, tỷ suất những khu công nghiệp có mạng lưới hệ thống xử lí nước thải tập trung chuyên sâu ở 1 số ít địa phương rất thấp, có nơi chỉ đạt 15 – 20 %. Một số khu công nghiệp có thiết kế xây dựng mạng lưới hệ thống giải quyết và xử lý nước thải tập trung chuyên sâu nhưng phần đông không quản lý và vận hành vì để giảm ngân sách. Bình quân mỗi ngày những khu, cụm, điểm công nghiệp thải ra hàng chục nghìn tấn chất thải rắn, lỏng, khí và chất thải ô nhiễm khác .

Nước thải của làng nghề tái chế nhựa Triều Khúc (xã Tân Triều, huyện Thanh Trì) được xả thẳng ra các ao, hồ, kênh mương khiến nguồn nước bị ô nhiễm nặng nề, bốc mùi hôi thối. Ảnh: Minh Nghĩa/TTXVN

Hầu hết nước thải đều xả trực tiếp vào nguồn nước, gây tác động ảnh hưởng xấu đến chất lượng nước của những nguồn tiếp đón … Có nơi hoạt động giải trí của những nhà máy sản xuất trong khu công nghiệp phá vỡ mạng lưới hệ thống thủy lợi, tạo ra những cánh đồng ngập úng và ô nhiễm nguồn nước tưới, gây trở ngại cho sản xuất nông nghiệp .

Ô nhiễm thiên nhiên và môi trường không khí ở những khu công nghiệp hầu hết tập trung chuyên sâu tại những khu công nghiệp cũ, sử dụng công nghệ tiên tiến sản xuất lỗi thời hoặc chưa được góp vốn đầu tư mạng lưới hệ thống giải quyết và xử lý khí thải trước khi thải ra môi trường tự nhiên. Tại những khu công nghiệp này, ô nhiễm hầu hết là bụi, một số ít khu công nghiệp có bộc lộ ô nhiễm CO2, SO2 và tiếng ồn .

Các chuyên viên môi trường tự nhiên cảnh báo nhắc nhở, nhiều loại khí khác có tác động ảnh hưởng tới sức khỏe thể chất con người mà không ngửi thấy bằng khứu giác đang diễn ra thông dụng ở những khu công nghiệp lúc bấy giờ .

Thống kê của Bộ Tài nguyên và Môi trường cho thấy, mỗi ngày những khu công nghiệp thải ra khoảng chừng 8.000 tấn chất thải rắn, tương tự 3 triệu tấn / năm và đang ngày càng tăng cùng với tỷ suất lấp đầy những khu công nghiệp .

Trong khi năng lượng thu gom, giải quyết và xử lý của những cơ sở được Bộ cấp phép khoảng chừng 1.300 tấn / năm. Nếu như năm 2005 – 2006, một ha diện tích quy hoạnh đất cho thuê trung bình phát sinh chất thải rắn khoảng chừng 134 tấn / năm, thì đến năm 2008 – 2009 đã tăng lên 204 tấn / năm ( tăng 50 % ). Riêng những năm gần đây, chắc như đinh số lượng chất thải tăng lên gấp nhiều lần và đó chính là mối nguy cơ tiềm ẩn cho thiên nhiên và môi trường xung quanh .

Ngoài ra, rất nhiều chất thải là hóa chất, chất ô nhiễm đã được tạo ra khi ngành nghề sản xuất đổi khác trong khi quy trình tiến độ giải quyết và xử lý chất thải vẫn giữ nguyên như cũ. Điều này đồng nghĩa tương quan với việc những hóa chất mới này hầu hết không được giải quyết và xử lý, hoặc sau khi giải quyết và xử lý vẫn giữ nguyên yếu tố ô nhiễm khi thải ra môi trường tự nhiên, dẫn đến những hệ lụy, hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe thể chất cho hội đồng dân cư và chính những lao động trong khu công nghiệp, đặc biệt quan trọng là những khu công nghiệp nằm trong địa phận dân cư .

* Chưa tuân thủ quy định của pháp luật

Theo ông Hoàng Văn Thức, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường: Nguyên nhân dẫn đến công tác bảo vệ môi trường tại các khu công nghiệp còn rất nhiều bất cập là do các tỉnh, thành phố xây dựng các khu công nghiệp không theo quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế-xã hội của địa phương. Một số dự án của các tỉnh, thành có trình độ công nghệ lạc hậu nhưng vẫn tiếp tục đưa vào sản xuất gây ô nhiễm môi trường kéo dài rất khó giải quyết.

Công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát thực thi pháp lý về bảo vệ thiên nhiên và môi trường so với những khu công nghiệp chưa làm tốt theo lao lý. Vì vậy, ô nhiễm môi trường tự nhiên tại đây diễn ra khá phổ cập, một số ít nơi nghiêm trọng lê dài. Một số chủ góp vốn đầu tư dự án Bất Động Sản chưa tuân thủ không thiếu những nội dung quyết định hành động phê chuẩn của cơ quan chức năng về bảo vệ môi trường tự nhiên, báo cáo giải trình nhìn nhận tác động ảnh hưởng môi trường tự nhiên còn mang đặc thù thủ tục, chưa thật sự là địa thế căn cứ kỹ thuật, pháp lý và nghĩa vụ và trách nhiệm để tổ chức triển khai triển khai .

Đơn cử, theo Kết luận thanh tra số 1661 tháng 4/2017 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc chấp hành những pháp luật pháp lý về tài nguyên và môi trường tự nhiên tại Thành phố Hồ Chí Minh, đã phát hiện những vi phạm sống sót so với 31 tổ chức triển khai trên địa phận .

Hầu hết những doanh nghiệp này đều không thực thi chương trình giám sát thiên nhiên và môi trường định kỳ theo Quyết định phê duyệt báo cáo giải trình nhìn nhận ảnh hưởng tác động môi trường tự nhiên ; không báo cáo giải trình định kỳ hiệu quả giám sát thiên nhiên và môi trường cho những cơ quan chức năng ; chưa lập, phê duyệt và niêm yết công khai minh bạch kế hoạch quản trị thiên nhiên và môi trường ; không ký hợp đồng với đơn vị chức năng có công dụng để thu gom, luân chuyển và giải quyết và xử lý chất thải rắn thường thì và chất thải rắn nguy cơ tiềm ẩn theo lao lý …

Việc trấn áp ô nhiễm bằng công cụ chủ trương, pháp lý chưa được thực thi tráng lệ, hiệu suất cao, còn sống sót nhiều khó khăn vất vả, vướng mắc, chưa ổn trong những hoạt động giải trí báo cáo giải trình nhìn nhận tác động ảnh hưởng môi trường tự nhiên. Kiểm soát ô nhiễm bằng công cụ kỹ thuật còn chưa hiệu suất cao do công nghệ tiên tiến sản xuất lỗi thời, phát sinh nhiều khí thải. Tại những khu công nghiệp có tới 78,4 % những cơ sở sản xuất được tìm hiểu chưa có mạng lưới hệ thống giải quyết và xử lý khí thải, gây ô nhiễm thiên nhiên và môi trường không khí nghiêm trọng .

Nhiều cơ sở giải quyết và xử lý chất thải vẫn sử dụng hình thức chôn lấp, quy trình trấn áp ô nhiễm chưa thực sự đem lại hiệu suất cao trong công tác làm việc bảo vệ môi trường tự nhiên và vẫn đang là yếu tố gây bức xúc trong xã hội. Một số địa phương sử dụng nguồn vốn ODA để nhập khẩu công nghệ tiên tiến từ quốc tế nhưng chưa đạt được hiệu quả như mong ước. Dây chuyền chưa tương thích với điều kiện kèm theo Nước Ta, tỷ suất chất thải được đem chôn lấp hoặc đốt sau giải quyết và xử lý rất lớn từ 35 – 80 %, ngân sách quản lý và vận hành và bảo trì cao …

Hiện còn thiếu nhiều mạng lưới hệ thống thống nhất quản trị về thiên nhiên và môi trường, do vậy mỗi khu công nghiệp tổ chức triển khai quản trị môi trường tự nhiên theo một cách khác nhau. Việc phân cấp quản trị chưa rõ ràng, cán bộ của cơ quan quản trị thiên nhiên và môi trường địa phương không có đủ phương tiện đi lại và trang thiết bị để thực thi việc giám sát ở tổng thể những xí nghiệp sản xuất trong khu công nghiệp, thiếu cán bộ quản trị thiên nhiên và môi trường, chỉ hoàn toàn có thể cung ứng phần nào việc quản trị những yếu tố thiên nhiên và môi trường bên ngoài hàng rào khu công nghiệp. Việc xử phạt những trường hợp vi phạm luật bảo vệ môi trường tự nhiên còn lỏng lẻo, mức phạt còn quá thấp chưa đủ sức để buộc những đối tượng người tiêu dùng vi phạm nỗ lực thực thi những giải pháp bảo vệ môi trường tự nhiên hoặc đổi khác hành vi gây ô nhiễm .

Hệ thống pháp luật về bảo vệ môi trường nói chung (như Luật Bảo vệ môi trường và các văn bản pháp quy về quản lý môi trường khu công nghiệp) đã bộc lộ nhiều hạn chế khi áp dụng. Sự mâu thuẫn lợi ích, chi phí khi xây dựng hệ thống xử lý chất thải cùng với việc chưa có cơ chế hỗ trợ thỏa đáng từ phía Nhà nước, đã khiến cho các nhà đầu tư chậm triển khai việc xây dựng hệ thống xử lý chất thải tập trung. Hệ thống pháp luật về bảo vệ môi trường trong khu công nghiệp cũng chưa hoàn chỉnh./.
 

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Doanh Nghiệp