Tóm tắt luận án NGHIÊN CỨU HÓA HỌC CÂY THUỐC Việt Nam CÓ HOẠT TÍNH KHÁNG TẾ BÀO KHỐI U THỰC NGHIỆM  CÂY TÔ MỘC (CAESALPINIA SAPPAN L.) VÀ CÂY HÀ THỦ Ô TRẮNG (STREPTOCAULON JUVENTAS (LOUR.) MERR.) – L

Đã từ lâu, người ta biết được rằng, ung thư là một trong những căn bệnh hiểm nghèo, và sự di căn tế bào ung thư là nguyên do gây ra tử trận cho bệnh nhân. Thông thường, ung thư được điều trị bởi phẫu thuật, xạ trị và hóa trị, tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, sau khi điều trị, những khối u vẫn liên tục tăng trưởng và di căn do những tế bào ung thư không bị hủy hoại trọn vẹn. Các tia phóng xạ và hầu hết những thuốc dùng điều trị ung thư thường có công dụng phụ, gây tổn hại đến những tế bào lành của khung hình ; chúng cũng thường gây ra những hậu quả nghiêm trọng như rụng tóc, ức chế sự hoạt động giải trí của tủy xương, gây nôn mửa. Vì thế, những loại thuốc tương hỗ điều trị ung thư hữu hiệu vẫn đang được tìm kiếm. Ngày nay, những hợp chất vạn vật thiên nhiên có công dụng ức chế sự tăng trưởng của khối u vẫn đang được sử dụng và cho tác dụng điều trị tốt, ví dụ điển hình như những alkaloid từ cây dừa cạn, taxol từ cây thông đỏ, những alkaloid từ cây trinh nữ hoàng cung. Năm 2011, tác giả Marie Jensen và tập sự cho biết trong những năm gần đây, những hợp chất dẫn xuất cardenolid và những hợp chất bán tổng hợp từ những dẫn xuất cardenolid được xem như thể những “ ứng viên ” xuất sắc dùng để điều trị bệnh ung thư phổi. Với mong ước góp phần một phần nhỏ vào việc khám phá thành phần hóa học và hoạt tính sinh học cây thuốc ở Nước Ta, luận án này ra mắt 1 số ít tác dụng nghiên cứu về khảo sát thành phần hóa học và thử nghiệm hoạt tính sinh học của những chất cô lập được từ cây hà thủ ô trắng và cây tô mộc ; là hai cây thuốc đã được những nhà khoa học Nước Ta và Nhật Bản khảo sát sơ bộ, đã cho thấy là dịch chiết metanol của rễ cây hà thủ ô trắng và lõi gỗ thân cây tô mộc đều có độc tính so với những dòng tế bào ung thư phổi, ung thư cổ tử cung Nội dung chính của luận án gồm có : – Cô lập những hợp chất tinh khiết từ rễ cây hà thủ ô trắng và lõi gỗ thân cây tô mộc. – Xác định cấu trúc hóa học của những hợp chất cô lập được. – Thử nghiệm độc tính tế bào trên những hợp chất tinh khiết cô lập được

pdf27 trang |

Chia sẻ: tuandn

| Lượt xem: 1805

| Lượt tải : 6download

Bạn đang xem nội dung tài liệu Tóm tắt luận án NGHIÊN CỨU HÓA HỌC CÂY THUỐC Việt Nam CÓ HOẠT TÍNH KHÁNG TẾ BÀO KHỐI U THỰC NGHIỆM  CÂY TÔ MỘC (CAESALPINIA SAPPAN L.) VÀ CÂY HÀ THỦ Ô TRẮNG (STREPTOCAULON JUVENTAS (LOUR.) MERR.), để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN    BÙI XUÂN HÀO NGHIÊN CỨU HÓA HỌC CÂY THUỐC VIỆT NAM CÓ HOẠT TÍNH KHÁNG TẾ BÀO KHỐI U THỰC NGHIỆM  CÂY TÔ MỘC ( CAESALPINIA SAPPAN L. ) VÀ CÂY HÀ THỦ Ô TRẮNG ( STREPTOCAULON JUVENTAS ( LOUR. ) MERR. ) Chuyên ngành : Hóa hữu cơ Mã số : 62 44 27 01 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ HÓA HỌC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH  2013 Công trình đƣợc triển khai tại : TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN TP. TP HCM Ngƣời hƣớng dẫn khoa học : 1. PGS.TS. TRẦN LÊ QUAN 2. GS. TS. NGUYỄN MINH ĐỨC Phản biện 1 : PGS. TS. TRẦN HÙNG Phản biện 2 : PGS. TS. NGUYỄN NGỌC HẠNH Phản biện 3 : GS. TS. NGUYỄN KIM PHI PHỤNG Phản biện độc lập 1 : PGS. TS. PHẠM THÀNH QUÂN Phản biện độc lập 2 : PGS. TS. NGUYỄN THỊ THU HƢƠNG Luận án sẽ được bảo vệ tại hội đồng chấm luận án cấp trường tại trường Đại học Khoa học Tự nhiên Tp. Hồ Chí Minh Vào hồi … … …. giờ … …. ngày … … … tháng … …. năm 2013 Có thể tìm hiểu và khám phá luận án tại : – Thư viện Khoa học Tổng hợp Tp. TP HCM – Thư viện trường ĐH Khoa học Tự nhiên Tp. Hồ Chí Minh DANH MỤC CÔNG TRÌNH  DANH MỤC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ 1. Bùi Xuân Hào, Nguyễn Thị Hồng Yến, Nguyễn Minh Đức, Trần Lê Quan, Thành phần hóa học của rễ cây hà thủ ô trắng, Tạp chí Phát triển KH  CN, Vol 12, No. 10, 72-77 ( 2009 ). 2. Bùi Xuân Hào, Nguyễn Minh Đức, Trần Lê Quan, Thành phần hóa học cao etyl acetat của lõi gỗ cây tô mộc ( Caesalpinia sappan L. ), Tạp chí Hóa học, T. 47 ( 4A ), 343 – 346 ( 2009 ). 3. Bùi Xuân Hào, Nguyễn Minh Đức, Trần Lê Quan, Thành phần hóa học cao etyl acetat của lõi gỗ cây tô mộc ( Caesalpinia sappan L. ), Tạp chí Hóa học, T. 48 ( 4B ), 441 – 445 ( 2010 ). 4. Bùi Xuân Hào, Nguyễn Minh Đức, Trần Lê Quan, Thành phần hóa học của rễ cây hà thủ ô trắng ( Streptocaulon juventas Merr. ), Tạp chí Hóa học, T. 49 ( 2ABC ), 267 – 271 ( 2011 ). 5. Bùi Xuân Hào, Nguyễn Minh Đức, Trần Lê Quan, Thành phần hóa học của rễ cây hà thủ ô trắng. Tạp chí Phát triển KH  CN, Vol 14, No. T2, 28-35 ( 2011 ). 1 MỞ ĐẦU Đã từ lâu, người ta biết được rằng, ung thư là một trong những căn bệnh hiểm nghèo, và sự di căn tế bào ung thư là nguyên do gây ra tử trận cho bệnh nhân. Thông thường, ung thư được điều trị bởi phẫu thuật, xạ trị và hóa trị, tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, sau khi điều trị, những khối u vẫn liên tục tăng trưởng và di căn do những tế bào ung thư không bị hủy hoại trọn vẹn. Các tia phóng xạ và hầu hết những thuốc dùng điều trị ung thư thường có tính năng phụ, gây tổn hại đến những tế bào lành của khung hình ; chúng cũng thường gây ra những hậu quả nghiêm trọng như rụng tóc, ức chế sự hoạt động giải trí của tủy xương, gây nôn mửa … Vì thế, những loại thuốc tương hỗ điều trị ung thư hữu hiệu vẫn đang được tìm kiếm. Ngày nay, những hợp chất vạn vật thiên nhiên có tính năng ức chế sự tăng trưởng của khối u vẫn đang được sử dụng và cho tác dụng điều trị tốt, ví dụ điển hình như những alkaloid từ cây dừa cạn, taxol từ cây thông đỏ, những alkaloid từ cây trinh nữ hoàng cung … Năm 2011, tác giả Marie Jensen và tập sự cho biết trong những năm gần đây, những hợp chất dẫn xuất cardenolid và những hợp chất bán tổng hợp từ những dẫn xuất cardenolid được xem như thể những “ ứng viên ” xuất sắc dùng để điều trị bệnh ung thư phổi. Với mong ước góp phần một phần nhỏ vào việc tìm hiểu và khám phá thành phần hóa học và hoạt tính sinh học cây thuốc ở Nước Ta, luận án này ra mắt một số ít tác dụng nghiên cứu về khảo sát thành phần hóa học và thử nghiệm hoạt tính sinh học của những chất cô lập được từ cây hà thủ ô trắng và cây tô mộc ; là hai cây thuốc đã được những nhà khoa học Nước Ta và Nhật Bản khảo sát sơ bộ, đã cho thấy là dịch chiết metanol của rễ cây hà thủ ô trắng và lõi gỗ thân cây tô mộc đều có độc tính so với những dòng tế bào ung thư phổi, ung thư cổ tử cung … Nội dung chính của luận án gồm có : – Cô lập những hợp chất tinh khiết từ rễ cây hà thủ ô trắng và lõi gỗ thân cây tô mộc. – Xác định cấu trúc hóa học của những hợp chất cô lập được. – Thử nghiệm độc tính tế bào trên những hợp chất tinh khiết cô lập được. 2 ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN Trong phần cô lập những hợp chất cardenolid tinh khiết từ cao metanol của rễ cây hà thủ ô và cao etyl acetat của lõi gỗ thân cây tô mộc, chúng tôi đã đạt được những tác dụng như sau : Từ dịch chiết metanol của bột rễ thô cây hà thủ ô trắng, đã cô lập được 16 hợp chất dẫn xuất cardenolid tinh khiết, trong đó, có 3 hợp chất mới đã được kiểm tra bằng ứng dụng Scifinder vào tháng 03 năm 2012. Các hợp chất mới là :  14  – Hydroxycard-20 ( 22 ) – enolid 3 – O – [  – D-glucopyranosyl – ( 1  6 ) –  – D-glucopyranosyl – ( 1  4 ) –  – D-2-O-acetyldigitalosid ].  1 , 14  – Dihydroxycard-20 ( 22 ) – enolid 3 – O – [  – D-glucopyranosyl – ( 1  4 ) –  – D-digitalosid ].  5 , 14  – Dihydroxycard-20 ( 22 ) – enolid 3 – O – [  – D-glucopyranosyl – ( 1  6 ) –  – D-glucopyranosid ]. Bốn hợp chất lần tiên phong được cô lập từ dịch chiết metanol của bột rễ cây hà thủ ô trắng là :  Digitoxigenin 3 – O –  – glucopyranosid.  Acovenosigenin A 3 – O-β-D-glucopyranosid.  Periplogenin 3 – O – [  – D-glucopyranosyl – ( 1  4 ) –  – D-cymaropyranosid ].  Periplogenin 3 – O – [  – D-glucopyranosyl – ( 1  4 ) –  – D-2-O – acetyldigitalopyranosid ]. Đã thử nghiệm sàng lọc sơ bộ độc tính tế bào của 20 hợp chất cô lập được, theo chiêu thức SRB trên ba dòng tế bào ung thư, gồm có ung thư phổi NCI – H460, ung thư cổ tử cung Hela và ung thư vú MCF – 7. Kết quả thử nghiệm sơ bộ hoạt tính gây độc tế bào cho thấy, hầu hết những hợp chất cô lập được đều có độc tính tế bào so với ba dòng ung thư trên. Ngoài ra, với những hợp chất cô lập được có khối lượng đủ lớn, chúng tôi đã thử nghiệm độc tính tế bào của những chất này trên dòng tế bào ung thư phổi NCI – H460 để tìm giá trị IC50. Các giá trị IC50 của những hợp chất cardenolid đều nhỏ cho thấy những hợp chất này có độc tính mạnh so với dòng tế bào ung thư phổi NCI – H460. Các thử nghiệm hoạt tính sinh học của những hợp chất dẫn xuất cardenolid và homoisoflavonoid cô lập được trên ba dòng tế bào ung thư nói trên là những thử nghiệm mới, lần tiên phong được triển khai so với những hợp chất này. 3 BỐ CỤC LUẬN ÁN Luận án gồm 155 trang với 4 chương, 68 tài liệu tìm hiểu thêm, 1 trang hạng mục khu công trình và phần phụ lục những phổ. Trong đó, tổng quan 24 trang, thực nghiệm 15 trang, tác dụng và tranh luận 101 trang, Kết luận và đề xuất kiến nghị 5 trang. Ngoài ra, còn có phần khởi đầu 1 trang. NỘI DUNG LUẬN ÁN Chƣơng 1. TỔNG QUAN Tổng hợp những tài liệu nghiên cứu về thành phần hóa học và hoạt tính sinh học của cây Streptocaulon juventas ( Lour. ) Merr. và cây Caesalpinia sappan Linn của những tác giả trong và ngoài nước. Chƣơng 2. THỰC NGHIỆM 2.1. Nguyên liệu, hóa chất và thiết bị 2.1.1. Nguyên liệu Đối tượng nghiên cứu là rễ cây hà thủ ô trắng và lõi gỗ thân cây tô mộc. Rễ cây hà thủ ô trắng được thu hái vào tháng 10 năm 2007 ; lõi gỗ thân cây tô mộc được thu hái vào tháng 04 năm 2005 tại cùng khu vực, ở ấp Phú Hòa, xã An Phú, huyện Tịnh Biên, tỉnh An Giang. Mẫu cây được nhận danh bởi Tiến sĩ Hoàng Việt, Bộ môn Thực vật, khoa Sinh, trường Đại Học Khoa Học Tự Nhiên TP.HCM. 2.1.2. Hóa chất và thiết bị Trong thực nghiệm, chúng tôi đã sử dụng những hóa chất tinh khiết thường được những nhà hóa thực vật dùng để chiết tách hợp chất vạn vật thiên nhiên. 2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu 2.2.1. Điều chế những loại cao Đun hoàn lưu 8 kg bột thô rễ cây hà thủ ô trắng với metanol ( 30 lít, 3 giờ x 3 lần ), lọc nóng và cô quay ở áp suất thấp, thu được 857 gam cao metanol ở dạng sệt. Phần cao thô metanol liên tục được hòa tan bằng nước, sau đó chiết lỏng-lỏng với dung môi cloroform. Dịch chiết được làm khan, cô quay dưới áp suất thấp, tịch thu dung môi thu được cao cloroform và cao nước. 4 Đun hoàn lưu 2 kg bột thô lõi gỗ thân cây tô mộc với metanol ( 10 lít, 3 giờ x 3 lần ), lọc nóng và cô quay ở áp suất thấp, thu được 324 gam cao metanol ở dạng sệt. Phần cao thô metanol liên tục được hòa tan bằng nước sau đó chiết lỏng-lỏng với dung môi etyl acetat. Dịch chiết được làm khan, cô quay dưới áp suất thấp, tịch thu dung môi thu được cao tương ứng. 2.2.2. Trích ly, cô lập những hợp chất cardenolid và flavonoid Việc trích ly và cô lập được triển khai bằng sắc ký cột cổ xưa với silica gel pha thường hoặc pha hòn đảo RP-18, tích hợp với sắc ký bản mỏng dính. Trong một số ít trường hợp, khi những vết của chất có Rf gần bằng nhau, những chất này được tách bằng kỹ thuật sắc ký điều chế khai triển nhiều lần. 2.2.3. Xác định cấu trúc Việc xác lập cấu trúc được triển khai bằng những chiêu thức phổ nghiệm như 1H – NMR, 13C – NMR, HSQC, HMBC, COSY, ROESY, LC-MS, HR – ESI-MS và so sánh với số liệu phổ từ tài liệu tìm hiểu thêm. 2.2.4. Thử nghiệm độc tính tế bào Việc xác lập độc tính tế bào của hợp chất ở nồng độ 100  g / ml với dung môi hòa tan là DMSO trên những dòng tế bào ung thư người, đã được Viện ung thư Hoa Kỳ sử dụng cho chương trình sàng lọc của mình. Về nguyên tắc, thử nghiệm SRB là một giải pháp so màu đơn thuần và nhạy để xác lập độc tính tế bào của một hợp chất. SRB là một thuốc nhuộm tích điện âm sẽ link tĩnh điện với những phần tích điện dương của protein. Lượng thuốc nhuộm link sẽ phản ánh lượng protein tổng của tế bào. Trong thử nghiệm, tế bào được cố định và thắt chặt, rửa và nhuộm với SRB. Sau đó SRB link với protein tế bào được hòa tan tạo dung dịch trong suốt có màu hồng. Mật độ quang đo được của dung dịch tương quan với lượng protein tổng hay số lượng tế bào. Sự biến hóa lượng tế bào so với mẫu chứng phản ánh độc tính tế bào của chất nghiên cứu. CHƢƠNG 3. KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN 3.1. Khảo sát cấu trúc hóa học Từ dịch chiết metanol của rễ cây hà thủ ô trắng, đã cô lập được mười sáu hợp chất dẫn xuất cardenolid tinh khiết. Từ dịch chiết metanol của lõi gỗ thân cây tô mộc đã cô lập được năm hợp chất phenol tinh khiết và một hỗn 5 hợp gồm hai xuyên lập thể phân. Trong phần này, chúng tôi chỉ trình diễn tóm tắt những điểm mới của luận án. 3.1.1. Khảo sát cấu trúc hóa học của hợp chất H9 Hợp chất H9 cô lập được là chất bột vô định hình không màu, tan trọn vẹn trong metanol. Biện luận cấu trúc Phổ LC-HRMS của H9 cho mũi ion của phân tử giả, với m / z 735,3569 [ M + Na ] +, tương thích với công thức phân tử C36H56O14Na. Phổ 1H – NMR của H9 cho thấy tín hiệu cộng hưởng của hai mũi đơn metyl tại δH 1,00 ( 3H, s, H-18 ) và 1,21 ( 3H, s, H-19 ), hai proton carbinol cộng hưởng tại δH 4,53 ( 1H, brps, H-3 ) và tại 3,87 ( 1H, brs, H-1 ) ; proton metylen gắn với nhóm rút điện tử cộng hưởng tại δH 5,30 ( 1H, dd, J 18,0 ; 1,5 Hz, H-21 ) và 5,00 ( 1H, dd, J 18,0 ; 1,5 Hz, H-21 ) ; proton olefin metin cộng hưởng tại δH 6,12 ( 1H, brs, H-22 ), mũi triplet bầu của proton metin cộng hưởng tại δH 2,77 ( 1H, brt, J 5,0 Hz ; H-17 ). Trên phổ của H9 cho thấy những tín hiệu đặc trưng của hai đơn vị chức năng đường là digitalose và glucose. Tín hiệu đặc trưng của proton anomer trong đơn vị chức năng đường digitalose cộng hưởng tại δH 4,75 ( 1H, d J 8,0 Hz, H-1  ), proton metyl của đường này cộng hưởng dạng mũi đôi tại δH 1,58 ( 3H, d, J 6,5 Hz, H-6  ) và proton của nhóm metoxy cộng hưởng dạng mũi đơn tại δH 3,64 ( 3H, s, 3  – OCH3 ). Tín hiệu cộng hưởng của proton anomer trong đơn vị chức năng đường glucose cộng hưởng tại δH 5,13 ( 1H, d, J 8,0 Hz, H-1  ′ ), hai proton metylen của đường này cộng hưởng tại 4,53 ( 1H, m, H-6  ′ ) và 4,35 ( 1H, m, H-6  ′ ). Phổ 13C – NMR DEPT 90 và DEPT 135 cho thấy những mũi cộng hưởng của H9 gồm 36 carbon, trong đó có ba nhóm metyl, mười nhóm metylen, mười bảy nhóm metin, một nhóm metoxy, tín hiệu của một carbon tứ cấp gắn oxygen tại δC 84,6 ( C-14 ) ; một vòng γ-lacton bất bão hòa, gồm có tín hiệu cộng hưởng của carbon olefin tại δC 117,7 ( C-22 ), một carbon của nhóm carbonyl lacton tại δC 174,5 ( C-23 ). Ngoài ra, phổ của H9 còn cho thấy những tín hiệu đặc trưng của đơn vị chức năng đường digitalose với carbon anomer cộng hưởng tại δC 101,3 ( C-1  ), tín hiệu nhóm metoxy cộng hưởng tại δC 58,9 ( 3  – OCH3 ), tín hiệu của nhóm metyl cộng hưởng tại δC 17,6 ( C-6  ). Tín hiệu của carbon anomer trong đơn vị chức năng đường glucose cộng hưởng tại δC 105,4 ( C – 1   ), nhóm metylen của đường này cộng hưởng tại δC 63,1 ( C-6   ). Phổ 6 HMBC của H9 cho thấy proton tại δH 1,21 ( 3H, s, H-19 ) đối sánh tương quan đến tín hiệu carbon carbinol tại δC 72,1 ( C-1 ), nên nhóm chức hydroxyl gắn tại C-1. Tương quan của proton H-2 với H-1 và H-3 trên phổ COSY cho thấy carbon metin gắn oxygen còn lại là C-3. Tương quan HMBC của proton tại δH 1,00 ( 3H, s, H-18 ) đến carbon tứ cấp gắn oxygen tại δC 86,3 chứng tỏ có sự hiện hữu của nhóm OH tại C-14. Ngoài ra, phổ HMBC của H9 còn cho thấy tín hiệu proton anomer của đường digitalose tại δH 4,75 ( 1H, d, 8,0 Hz, H-1  ) đối sánh tương quan đến carbon tại δC 74,4 ( C-3 ) nên carbon anomer của đường này gắn với oxygen tại C-3. Hằng số ghép 3JHH của H-1  ( J 8,0 Hz ) cho thấy thông số kỹ thuật β của proton anomer. Mặt khác, tín hiệu cộng hưởng tại  H 4,33 ( H-4  ) Open dạng mũi đôi với hằng số ghép nhỏ, J 2,5 nên H-4  ở vị trí xích đạo, vậy oxygen gắn với C-4  ở vị trí trục. Đơn vị đường còn lại của H9 được xác lập là D – glucose dựa vào độ di dời hóa học của những tín hiệu proton và carbon, có so sánh với tài liệu tìm hiểu thêm ; trong đó tín hiệu proton tại  H 5,13 ( H – 1   ) Open ở dạng mũi đôi có hằng số ghép J 8,0 Hz ; tín hiệu tại  H 4,23 ( H-3   ) Open ở dạng triplet có hằng số ghép J 9,0 Hz, tín hiệu tại  H 4,18 ( H-4  ) Open với dạng mũi triplet có hằng số ghép J 9,0 Hz, cho thấy những proton trong đơn vị chức năng đường thứ hai đều ở vị trí trục, tương thích với cấu trúc của D-glucopyranose. Phổ HMBC còn cho thấy tín hiệu proton anomer của đơn vị chức năng đường glucose tại  H 5,13 ( H-1   ) đối sánh tương quan đến carbon tại δC 76,0 ( C-4  ), đồng thời tín hiệu tại  H 4,33 ( brd, 2,5 Hz, H-4  ) đối sánh tương quan đến carbon tại δC 105,4 ( C-1   ) cho thấy C-1  của đơn vị chức năng đường này gắn với oxygen tại C-4  của đơn vị chức năng đường thứ nhất. Phổ COSY cho thấy đối sánh tương quan 1H-1 H của chuỗi H-1 / H-2 / H-3 / H-4 / H-5 / H – 6 / H-7 / H-8 / H-9 / H-11 / H-12 và H-15 / H-16 / H-17 trong khung aglycon của hợp chất H9, cũng như đối sánh tương quan của những proton kế cận nhau trong hai đơn vị chức năng đường. Độ vận động và di chuyển hóa học  C tại C-19 của H9 là 19,1 ( đo trong pyridin-d5 ) nên vòng A và B có cấu trạng cis, tín hiệu cộng hưởng proton tại H-17 của H9 là 2,77 nên hydrogen gắn tại C-17 là ( 17  ) – H. Ngoài ra, phổ 1H – NMR của H9 cho thấy proton H-2 cộng hưởng dạng mũi đôi đôi với hằng số ghép J 15,0 ; 2,5 Hz cho thấy proton H-1 và H-3 đều phải ở vị trí xích đạo, thế cho nên nhóm OH gắn tại C-1 và C-3 đều phải ở vị trí trục ; mũi đơn bầu tại δH 4,53 ( 1H, brps, H-3 ) cũng chứng tỏ proton H-3 phải ở vị trí 7 xích đạo ( thông số kỹ thuật α ) ; mũi đôi bầu tại δH 2,34 ( 1H, brd, 11,5 Hz, H-5 ) cho thấy H-5 ở vị trí trục. Như vậy, hóa học lập thể của hợp chất H9 được xác lập như sau : Các nghiên cứu và phân tích phổ trên cho thấy H9 có cấu trúc tương thích với hợp chất 1 , 14  – dihydroxycard-20 ( 22 ) – enolid 3 – O – [  – D-glucopyranosyl – ( 1  4 ) –  – D-digitalosid ], có công thức phân tử C36H56O14. Đây là hợp chất mới đã được kiểm tra bằng ứng dụng Scifinder vào tháng 3 năm 2012. Hợp chất được đặt tên là acovenosigenin A 3 – O – [  – D-glucopyranosyl – ( 1  4 ) –  – D – digitalosid ]. Các số liệu phổ 1H – NMR và 13C – NMR của hợp chất H9 được trình diễn trong bảng 3.1. Bảng 3.1. Số liệu phổ NMR của H9. Vị trí Hợp chất H9 ( C5D5N )  H ( ppm ) J ( Hz )  C HMBC ( 1 H  13C ) 1 3,87 ( brs ) 72,1 2 2,26 ( brdd, 15,0 ; 2,5 ) 1,97 ( m ) 32,0 3 4,53 ( brps ) 74,4 4 1,78 ( m ) 1,94 ( m ) 29,1 5 2,34 ( brd, 11,5 ) 30,8 6 1,78 ( m ) 1,32 ( m ) 26,7 7 1,32 ( m ) 21,6 a 8 1,83 ( m ) 42,1 8 9 1,62 ( m ) 37,6 10 40,6 11 1,32 ( m ) 21,7 a 12 1,36 – 1,42 ( m ) 39,8 13 50,0 14 84,6 15 1,85 ( m ) 2,08 ( m ) 33,1 16 2,05 ( m ) 1,91 ( m ) 27,3 17 2,77 ( brt, 5,0 ) 51,4 18 1,00 16,2 12, 17, 14 19 1,21 ( s ) 19,1 5, 1, 9, 10 20 176,0 21 5,02 ( dd, 18,0 ; 1,5 ) 5,30 ( dd, 18,0 ; 1,5 ) 73,7 20, 23 22 6,12 ( s ) 117,7 23 23 174,5 β-D-Dig 1  4,75 ( d, 8,0 ) 101,3 3 2  4,39 ( m ) 70,9 c 3  3,52 ( dd, 10,0 ; 3,0 ) 85,6 4  4,33 ( d, 2,5 ) 76,0 b 1 , 2  5  3,76 ( q, 7,0 ) 70,9 c 6  6  1,58 ( d, 6,5 ) 17,6 4 , 5  3  – O-CH3 3,64 ( s ) 58,9 3   – D-glu 1  5,13 ( d, 8,0 ) 105,4 4  2  3,95 ( m ) 76,0 b 1 , 3  3  4,23 ( t, 9,0 ) 78,4 5  4  4,18 ( t, 9,0 ) 72,1 3 , 5  5  3,94 ( m ) 78,6 3  6  4,56 ( brd, 11,0 ) 4,36 ( m ) 63,1 a, b, c giá trị hoàn toàn có thể hoán vị trong mỗi cột. 9 3.1.2. Khảo sát cấu trúc hóa học của hợp chất H12 Hợp chất H12 cô lập được từ phân đoạn III-4 ( sơ đồ 2.1 trong luận án ), là chất bột vô định hình, không màu, tan trọn vẹn trong metanol. Biện luận cấu trúc Khối phổ của H12 cho mũi ion của phân tử giả, với m / z 713,3389 [ M-H ] ¯, tương thích với công thức phân tử C35H53O15. Phổ 1H – NMR của H12 cho thấy tín hiệu cộng hưởng của hai mũi đơn metyl tại δH 1,00 ( 3H, s, H-18 ) và 1,07 ( 3H, s, H-19 ), proton carbinol cộng hưởng tại δH 4,56 ( 1H, brps, H-3 ) ; proton metin cộng hưởng tại δH 2,80 ( 1H, m, H – 17 ) ; proton metylen gắn với nhóm rút điện tử cộng hưởng tại δH 5,03 ( 1H, d, J 18,0 Hz, H-21 ) và 5,29 ( 1H, dd, J 18,0 ; 1,5 Hz, H-21 ) ; proton olefin metin cộng hưởng tại δH 6,13 ( 1H, brs, H-22 ). Các tín hiệu cộng hưởng trên phổ 1H – NMR của H12 cho thấy tín hiệu hai proton anomer của hai đơn vị chức năng đường glucose cộng hưởng tại δH 4,97 ( 1H, d, J 8,0 Hz, H-1  ) và 5,12 ( 1H, d, J 7,5 Hz, H-1  ) ; tín hiệu proton metylen của đơn vị chức năng đường thứ nhất cộng hưởng tại δH 4,33 ( 1H, m, H-6  ) và 4,84 ( 1H, d, J 11,0 Hz, H-6  ) ; của đơn vị chức năng đường thứ hai cộng hưởng tại 4,34 ( 1H, m, H-6   ) và 4,51 ( 1H, dbr, J 11,0 Hz, H-6   ). Các đặc thù về tài liệu phổ như trên được cho phép Dự kiến H12 là một glycosid có aglycon là periplogenin gắn với hai đơn vị chức năng đường glucose. Hằng số ghép J tại H-1  và H-1  lần lượt bằng 8,0 và 7,5 Hz cho thấy hai đơn vị chức năng đường đều có thông số kỹ thuật  – glucopyranose. Phổ 13C – NMR DEPT 90 và DEPT 135 cho thấy những mũi cộng hưởng của H12 gồm 35 carbon, trong đó có hai nhóm metyl, mười hai nhóm metylen, mười lăm nhóm metin, tín hiệu của một carbon tứ cấp gắn oxygen tại δC 84,7 Hình 3.18. Tương quan HMBC và H-H COSY quan trọng của H9 10 ( C-14 ) ; một vòng γ-lacton bất bão hòa gồm có những tín hiệu cộng hưởng của carbon olefin tại δC 117,6 ( C-22 ), một carbon của nhóm carbonyl lacton tại δC 174,6 ( C-23 ). Ngoài ra, phổ của H12 còn cho thấy tín hiệu carbon anomer của hai đơn vị chức năng đường glucose cộng hưởng tại δC 101,6 ( C-1  ) và 105,3 ( C – 1  ). Phổ HMBC cho thấy proton anomer tại δH 4,97 ( 1H, d, J 8,0 Hz, H-1  ) của đơn vị chức năng đường thứ nhất đối sánh tương quan đến carbon tại δC 74,4 ( C-3 ) nên C-1  gắn với oxygen tại C-3. Proton anomer tại 5,12 ( 1H, d, J 7,5 Hz, H-1  ) đối sánh tương quan đến carbon tại δC 70,2 ( C-6  ) và proton metylen tại δH 4,84 ( 1H, d, J 11,0 Hz, H-6  ) đối sánh tương quan đến tín hiệu δC 105,3 ( C-1  ), cho thấy C-1  của đơn vị chức năng đường thứ hai gắn với oxygen tại C-6 . Tín hiệu cộng hưởng proton và carbon của hai đơn vị chức năng đường và khung aglycon của H12 được xác lập đúng mực nhờ vào đối sánh tương quan 1H-1 H trong phổ COSY và 1H-13 C trong phổ HSQC, có so sánh với tài liệu tìm hiểu thêm, cho thấy trọn vẹn tương thích với khung periplogenin và hai đơn vị chức năng đường glucose. Tương tác của những proton gần nhau trong khoảng trống được cho phép xác lập cấu trúc lập thể của H12. Phổ ROESY của H12 cho thấy tín hiệu tại δH 1,07 ( 3H, s, H-19 ) tương tác với tín hiệu tại 2,09 ( 1H, m, H-1 ) ; tín hiệu tại 1,54 ( 1H, m, H-9 ) tương tác với tín hiệu tại 2,02 ( 1H, m, H-2 ) ; tín hiệu tại 2,20 ( 1H, m, H-7 ) tương tác với tín hiệu tại 1,48 ( 1H, m, H-4 ). Các đối sánh tương quan này xác nhận cấu trạng cis của vòng A và vòng B ; phổ ROESY còn cho thấy tín hiệu tại 0,97 ( 1H, s, H-18 ) tương tác với tín hiệu tại 1,78 ( 1H, m, Hình 3.24. Tương quan H-H COSY và HMBC quan trọng của H12 11 H-8 ) ; tín hiệu tại 1,07 ( 1H, s, H-19 ) tương tác với tín hiệu tại 1,78 ( 1H, m, H-8 ). Tương quan này xác nhận cấu trạng trans của vòng B và C ; đồng thời, tương tác giữa H-8 và H-18 cũng cho thấy nhóm hydroxyl tại C-14 ở vị trí xích đạo. Ngoài ra, phổ ROESY còn cho thấy tương tác của H-12 với H-17, đối sánh tương quan này xác nhận hydrogen gắn t