Kinh tế Mỹ bất ngờ giảm 1,4% trong quý 1, suy thoái sắp xảy ra?

Theo báo cáo giải trình do Bộ Lao động Mỹ công bố ngày 28/4, GDP 3 tháng đầu năm của nước này giảm 1,4 % so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là quý tồi tệ nhất của kinh tế Mỹ kể từ khi Covid-19 trở thành đại dịch toàn thế giới vào đầu năm 2020 và gây đảo lộn khắp quốc tế .Dù vậy, những chuyên viên kinh tế không xem báo cáo giải trình này là một nguyên do để hoảng loạn. Họ nói rằng bức tranh kinh tế Mỹ nhìn từ số liệu GDP đã bị bóp méo bởi 1 số ít tác nhân, trong đó phải kể đến mức thâm hụt thương mại khổng lồ do gián đoạn nguồn cung. Nhân tố này được cho là đã che khuất sức khoẻ thực sự của nền kinh tế .“ GDP sụt giảm là điều gây giật mình, nhưng không phải là một số lượng thực ra ”, nhà nghiên cứu và phân tích Mark Zandi của Moody’s Analytics đánh giá và nhận định với trang CNN Business. “ Nền kinh tế Mỹ vẫn đang liên tục tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ, với vận tốc đủ để kéo tỷ suất thất nghiệp giảm sâu hơn ” .

Cùng quan điểm, chuyên gia kinh tế trưởng Joe Brusuelas của RSM, cho rằng nền kinh tế Mỹ sẽ tăng trưởng dương trở lại trong quý 2 năm nay. “Chắc chắn là như vậy”, ông Brusuelas nói chắc nịch.

Chuyên gia kinh tế trưởng Ian Shepherdson của Pantheon Macroeconomics cũng cho rằng sự suy giảm GDP quý 1 “ chỉ là tiếng ồn, không phải tín hiệu ” và “ nền kinh tế sẽ không rơi vào suy thoái ” .Dù số liệu GDP toàn diện và tổng thể sầm uất, bị che giấu phía sau đó là những điểm sáng của nền kinh tế. Tiêu dùng – trụ cột chính của kinh tế Mỹ – tăng cường trong 2 tháng đầu năm. Chi tiêu dùng cá thể tăng 2,7 %, so với mức tăng 2,5 % ghi nhận trong quý 4/2021 .Các công ty cũng tăng cường góp vốn đầu tư vào nhà máy sản xuất, trang thiết bị và ứng dụng nhằm mục đích tăng cường hiệu suất và sản lượng. Đầu tư doanh nghiệp tăng 9,2 % trong quý 1 so với cùng kỳ năm ngoái, so với mức tăng chỉ 2,9 % trong quý 4 .

“Dù GDP giảm trong quý 1, nền kinh tế Mỹ sẽ không suy thoái. Nhu cầu trong nền kinh tế vẫn mạnh và thị trường lao động đang ở trong một trạng thái tuyệt vời. Tăng trưởng sẽ được nối lại trong quý 2”, chuyên gia kinh tế trưởng Gus Faucher của PNC phát biểu.

Như đã nói ở trên, thâm hụt thương mại đã bóp méo bức tranh kinh tế Mỹ. Nhập khẩu tăng vọt trong quý 1 do nguồn cung tại Mỹ không đủ để phân phối nhu yếu khổng lồ. Thâm hụt thương mại lớn chưa từng thấy khiến cho mức tăng trưởng GDP giảm đi 2,5 điểm Xác Suất .Điều này có nghĩa là nhập khẩu tăng chiếm hơn 50% mức suy giảm GDP của Mỹ, một báo cáo giải trình của Goldman Sachs nêu rõ, và nói thêm rằng điều này “ hoàn toàn có thể phản ánh nhu yếu mạnh của thị trường trong nước ” cũng như việc những nhà nhập khẩu gom mua hàng vì quan ngại cuộc chiến tranh Nga-Ukraine .Ngoài thâm hụt thương mại, GDP quý 1 của Mỹ còn chịu áp lực đè nén từ đại dịch, khi làn sóng lây nhiễm do biến chủng Omicron khiến nhiều doanh nghiệp phải tạm ngưng hoạt động giải trí, trong khi những chương trình tương hỗ của nhà nước dành cho doanh nghiệp và hộ mái ấm gia đình trong đại dịch đã kết thúc .

“Tôi không lo về suy thoái”, Tổng thống Mỹ Joe Biden phát biểu ngày 28/4 sau khi báo cáo GDP được công bố. “Trong quý vừa rồi, tiêu dùng đầu tư doanh nghiệp, và đầu tư xây dựng nhà ở đều tăng mạnh… Tôi cho rằng kinh tế Mỹ sẽ găng trưởng mạnh, cho dù Mỹ bị ảnh hưởng bởi nhiều nhân tố bất lợi như Covid”.

Kinh tế Mỹ được cho là sẽ không sớm rơi vào một cuộc suy thoái, nhưng rủi ro đáng tiếc suy thoái trong tương lai đang tăng lên. Nhiều chuyên viên đã dự báo về một cuộc suy thoái kinh tế Mỹ trong năm 2023 hoặc 2024 .Vấn đề lớn nhất của kinh tế Mỹ lúc bấy giờ là lạm phát kinh tế đang rất cao, đặt ra năng lực nền kinh tế tăng trưởng bùng nổ rồi “ xì hơi ”. Tệ hơn, triển vọng xuống thang của lạm phát kinh tế trở nên u ám và sầm uất vì phong toả chống Covid ở Trung Quốc và cuộc chiến tranh ở Ukraine .Lạm phát cao đang buộc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ ( Fed ) xem xét nâng lãi suất vay với bước nhảy 0,5 điểm Tỷ Lệ, điều mà ngân hàng nhà nước TW này chưa từng làm kể từ năm 2000. Nếu Fed mạnh tay quá mức trong việc thắt chặt chủ trương tiền tệ để chống lạm phát kinh tế, nền kinh tế hoàn toàn có thể sụt tốc, thậm chí còn rơi vào suy thoái.