Cách làm bài nghị luận về Hiện tượng đời sống | ThayHieu.Net

Cách làm bài nghị luận về Hiện tượng đời sống

Thầy Phan Danh Hiếu

NGHỊ  LUẬN XÃ HỘI – HIỆN TƯỢNG ĐỜI SỐNG

 I. KHÁI NIỆM

 * Thế nào là một hiện tượng đời sống ?

– Nghị luận về một hiện tượng đời sống là luận bàn về một hiện tượng đang diễn ra trong trong thực tiễn đời sống xã hội mang đặc thù thời sự, lôi cuốn sự chăm sóc của nhiều người ( như ô nhiễm môi trường tự nhiên, nếp sống văn minh đô thị, tai nạn đáng tiếc giao thông vận tải, bạo hành mái ấm gia đình, lối sống lãnh đạm vô cảm, đồng cảm và san sẻ … ). Đó hoàn toàn có thể là một hiện tượng tốt hoặc xấu, đáng khen hoặc đáng chê .
– Để làm tốt kiểu bài này, học viên cần phải hiểu hiện tượng đời sống được đưa ra nghị luận hoàn toàn có thể có ý nghĩa tích cực cũng hoàn toàn có thể là xấu đi, có hiện tượng vừa tích cực vừa xấu đi … Do vậy, cần địa thế căn cứ vào nhu yếu đơn cử của đề để gia giảm liều lượng cho hài hòa và hợp lý, tránh làm bài chung chung, không phân biệt được mặt tích cực hay xấu đi .

* Phần mở bài cần giới thiệu hiện tượng đời sống phải nghị luận.

* Thân bài có:

Luận điểm 1: giải thích sơ lược hiện tượng đời sống; làm rõ những hình ảnh, từ ngữ, khái niệm trong đề bài.

– Luận điểm 2: nêu rõ thực trạng các biểu hiện và ảnh hưởng của hiện tượng đời sống; thực tế vấn đề đang diễn ra như thế nào, có ảnh hưởng ra sao đối với đời sống, thái độ của xã hội đối với vấn đề. Chú ý liên hệ với thực tế địa phương để đưa ra những dẫn chứng sắc bén, thuyết phục từ đó làm nổi bật tính cấp thiết phải giải quyết vấn đề.

–  Luận điểm 3: lý giải nguyên nhân dẫn đến hiện tượng đời sống, đưa ra các nguyên nhân nảy sinh vấn đề, các nguyên nhân từ chủ quan, khách quan, do tự nhiên, do con người.

Luận điểm 4, đề xuất giải pháp để giải quyết hiện tượng đời sống (từ nguyên nhân nảy sinh vấn đề để đề xuất phương hướng giải quyết trước mắt, lâu dài. Chú ý chỉ rõ những việc cần làm, cách thức thực hiện, đòi hỏi sự phối hợp với những lực lượng nào).

* Kết bài cần khái quát lại vấn đề đang nghị luận, bày tỏ thái độ của bản thân về hiện tượng đời sống đang nghị luận.

  @CẤU TRÚC BÀI LÀM

 

* HIỆN TƯỢNG XẤU * HIỆN TƯỢNG TỐT
I. MỞ BÀI: nêu vấn đề I. MỞ BÀI: nêu vấn đề
II. THÂN BÀI II. THÂN BÀI
1. Giải thích hiện tượng 1. Giải thích hiện tượng
2. Bàn luận
a. Phân tích tai hại
b. Chỉ ra nguyên do
c. Biện pháp khắc phục
2. Bàn luận
a. Tác dụng ý nghĩa của hiện tượng .
b. Biện pháp nhân rộng hiện tượng .
c. Phê phán hiện tượng trái ngược .
3. Bài học cho bản thân 3. Bài học cho bản thân
III. KẾT BÀI: đánh giá chung về hiện tượng. III. KẾT BÀI: đánh giá chung về hiện tượng.

 

* CỤ THỂ HÓA CẤU TRÚC

 @HIỆN TƯỢNG ĐỜI SỐNG CÓ TÁC ĐỘNG XẤU ĐẾN CON NGƯỜI

 I. MỞ BÀI : (các em cần nắm vững kỹ năng mở bài mà thầy cho ở bên dưới)

 Nếu vấn đề thuộc mảng trường học thì mở bài như sau:

Môi trường học đường của tất cả chúng ta lúc bấy giờ đang đứng trước nhiều thói hư tật xấu như : đấm đá bạo lực học đường, gian lận trong thi tuyển, nói tục chửi thề, bệnh thành tích trong giáo dục … Một trong những yếu tố thử thách số 1 lúc bấy giờ đó chính là ( … ). Đây là một hiện tượng xấu có nhiều tai hại mà ta cần lên án và vô hiệu .

 Nếu vấn đề thuộc mảng ngoài trường học thì mở bài như sau:

Xã hội của tất cả chúng ta lúc bấy giờ đang đứng trước nhiều thử thách như : tai nạn đáng tiếc giao thông vận tải, ô nhiễm môi trường tự nhiên, nạn tham nhũng, bệnh vô cảm … Một trong những yếu tố thử thách số 1 lúc bấy giờ đó chính là ( … ). Đây là một hiện tượng xấu có nhiều tai hại mà ta cần lên án và vô hiệu .

II. THÂN BÀI

  1. Giải thích:

Trước hết ta cần hiểu (…) là gì ?

– Biểu hiện của hiện tượng này là : ( Nêu 1 số ít dẫn chứng tiêu biểu vượt trội )

Ví dụ: đề bàn về tai nạn giao thông.

Trước hết ta cần hiểu “ Tai nạn giao thông vận tải ” là gì ? Tai nạn giao thông vận tải là tai nạn thương tâm do những phương tiện đi lại tham gia giao thông vận tải gây nên. Bao gồm : tai nạn thương tâm giao thông vận tải đường đi bộ, tai nạn thương tâm giao thông vận tải đường thủy, tai nạn đáng tiếc giao thông vận tải đường tàu, tai nạn thương tâm giao thông vận tải đường hàng không. Trong đó nhiều nhất là tai nạn đáng tiếc giao thông vận tải đường đi bộ .

  1. Bàn luận:

a. Từ cách giải thích đã nêu ở trên ta thấy đây là một hiện tượng xấu để lại nhiều tác hại gây ảnh hướng rất lớn tới mọi mặt của đời sống: (chứng minh)

 b. Từ việc phân tích tác hại đã nêu ở trên, ta cần tìm ra nguyên nhân. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến (…) nhưng chủ yếu là những nguyên nhân sau: (Trình bày nguyên nhân)

c. Qua việc phân tích những nguyên nhân ở trên ta cần tìm ra biện pháp khắc phục: (trình bày biện pháp)

  1. Từ đó mỗi người cần rút ra cho mình bài học để không dính vào những tác hại ở trên. Như rèn luyện nhân cách, bản lĩnh; tham gia vào các sinh hoạt văn hóa lành mạnh. (Trình bày thêm)

III. KẾT BÀI

Tóm lại, (…) là một hiện tượng xấu có nhiều tác hại ảnh hưởng lớn đến đời sống xã hội. Mỗi cá nhân và tập thể cần lên án, đấu tranh và loại bỏ thói xấu ấy ra khỏi môi trường sống của chúng ta. Vì một (…) văn minh, tất cả hãy nói KHÔNG với (…)

 @HIỆN TƯỢNG ĐỜI SỐNG CÓ TÁC ĐỘNG TỐT ĐẾN CON NGƯỜI

 I. MỞ BÀI

Nước Ta vốn là một vương quốc ưu thích độc lập và có nhiều truyền thống lịch sử nhân văn cao đẹp về lòng yêu thương con người, lòng yêu nước, niềm tin đoàn kết, sự đồng cảm sẻ chia … Một trong những bộc lộ cao đẹp của truyền thống lịch sử ấy đang được tuổi trẻ thời nay phát huy. Đó chính là ( … ). Đây là một hiện tượng tốt có nhiều ý nghĩa nhân văn cao đẹp .

II. THÂN BÀI

  1. Giải thích:

Trước hết ta cần hiểu (…) là gì ?

  1. Bàn luận

a. Từ cách giải thích đã nêu ở trên ta thấy đây là một hiện tượng tốt để lại nhiều tác dụng và ý nghĩa tích cực tới mọi mặt của đời sống: (chứng minh kết hợp nêu dẫn chứng phù hợp)

 b. Tuy nhiên bên cạnh đó ta còn thấy có rất nhiều những biểu hiện trái ngược cần lên án. Đó là hiện tượng: (chỉ ra và cho dẫn chứng phù hợp)

 (…) là một hiện tượng có tính nhân văn cao đẹp. Vì vậy chúng ta cần có biện pháp để nhân rộng hiện tượng này: (chỉ ra biện pháp)

  1. Qua hiện tượng trên, bản thân mỗi người cần rút ra cho mình bài học:

III. KẾT BÀI

Tóm lại, (…) là một hiện tượng tốt có nhiều tác dụng to  lớn đến đời sống xã hội. Mỗi cá nhân và tập thể cần học tập và phát huy để môi trường sống của chúng ta luôn đầy (…)

Cách làm bài về tư tưởng, đạo lý