Cái đẹp của người nghệ sĩ bắt buồn từ đời sống nhưng quan trọng và trực tiếp hơn cả là cái đẹp trong chính người nghệ sĩ. Anh/chị hiểu ý kiến trên thế nào? Cảm nhận bài thơ Sang thu – Hữu Thỉnh, từ đó

Giải chi tiết:

1. Giới thiệu vấn đề

2. Giải thích ý kiến

Giải thích

– Cái đẹp : là một phạm trù mĩ học, chỉ những giá trị tích cực có năng lực bồi đắp tâm hồn, nhận thức, trí tuệ và hoàn thành xong nhân cách con người .
– Cái đẹp của nghệ thuật bắt nguồn từ đời sống : nguồn gốc cái đẹp trong nghệ thuật được gợi cảm hứng từ chính đời sống .
– Quan trọng trực tiếp là cái đẹp trong chính người nghệ sĩ : nhấn mạnh vấn đề vai trò của cái đẹp trong bản thân người phát minh sáng tạo, những giá trị thuộc về tư tưởng, tâm hồn, nhận thức, thái độ và năng lực nghệ thuật .
=> Ý kiến bàn về mối quan hệ giữa nghệ thuật và đời sống ; đời sống khơi nguồn cảm hứng nghệ thuật, đồng thời nhấn mạnh vấn đề vai trò có tính quyết định hành động của con người nghệ sĩ rong việc phát minh sáng tạo cái đẹp ở tác phẩm nghệ thuật .

Lí giải:

– Cái đẹp trong nghệ thuật luôn bắt nguồn từ trong đời sống vì : văn học là nghệ thuật ngôn từ lấy đời sống, con người làm đối tượng người dùng phản ánh. Hiện thực cuộc sống là vật liệu để người nghệ sĩ phát minh sáng tạo nên cái đẹp trong tác phẩm. Bởi vậy, cái đẹp trong văn chương khi nào cũng bắt rễ từ đời thực, mang bóng hình cuộc sống. Nhà văn phản ánh hiện thực theo quy luật của cái đẹp, nhằm mục đích thỏa mãn nhu cầu nhu yếu thẩm mĩ của con người .
– Cái đẹp trong nghệ thuật bắt nguồn từ cái đẹp trong chính người nghệ sĩ : văn học phản ánh hiện thực đời sống, nhưng nó không phải bản sao y nguyên của sự sống bên ngoài mà là hiện thực đã được khúc xạ, lắng lọc qua tư tưởng, tình cảm của nhà văn. Cái đẹp cuộc sống thức tỉnh, khơi dậy những rung cảm thẩm mĩ mãnh liệt trong tâm hồn người nghệ sĩ, rung cảm ấy kết đọng lại thành cái đẹp trong văn chương. Cái đẹp trong nghệ thuật luôn mang dấu ấn chủ quan của nhà văn. Cái đẹp ấy còn được bộc lộ ở cách làm, cách nghĩ, sự quan sát tinh xảo, trí tưởng tượng đa dạng và phong phú, vốn hiểu biết, thưởng thức sâu rộng, năng lực sử dụng ngôn từ, hình ảnh, những thủ pháp nghệ thuật … độc lạ và phát minh sáng tạo của nhà văn .

3. Cảm nhận bài Sang thu và liên hệ bài Quê hương

* Giới thiệu khái quát tác giả, tác phẩm

* Cái đẹp của hiện thực cuộc sống

– Những tín hiệu chuyển mùa tiên phong được gợi ra qua tâm trạng ngỡ ngàng, cảm hứng bâng khuâng trước hương ổi phả vào gió se, sương thu giăng mắc nhẹ nhàng, hoạt động chầm chậm nơi đầu ngõ .
– Những chuyển biến của vạn vật thiên nhiên khi đất trời sang thu được cảm nhận qua nhiều yếu tố, bằng nhiều giác quan, sự rung động tinh xảo : dòng sông trôi một cách thanh thản gợi nên sự êm dịu của bức trang mùa thu, những cách chim mở màn vội vã ở buổi hoàng hôn, đám mây vắt nửa mình sang thu ; nắng cuối hạ vẫn còn nồng, còn sáng nhưng nhạt dần, những cơn mưa rào đã thưa hơn, tiếng sấm giật mình đã vơi bớt .

* Cái đẹp trong tâm hồn, tài năng của Hữu Thỉnh là yếu tố quyết định làm nên cái đẹp của bài thơ:

– Cái đẹp của tâm hồn nhà thơ thể hiện ở những rung động tinh tế, đắm say trước vẻ đẹp của thiên nhiên đất trời; những chiêm nghiệm, triết lí sâu sắc về cuộc đời, khi con người đã từng trải thì cũng vững vàng hơn trước những tác động bất thường của ngoại cảnh.

– Cái đẹp của những phát minh sáng tạo nghệ thuật độc lạ : thể thơ năm chữ, giọng nhẹ nhàng, lời thơ đơn giản và giản dị, tinh xảo, giàu sức gợi phối hợp những giải pháp tu từ …

b. Liên hê

* Giới thiệu tác giả Tế Hanh và bài Quê hương

* Cái đẹp của bài thơ Quê hương bắt nguồn từ bức tranh đời sống và cái đẹp trong chính tâm hồn, tài năng của Tế Hanh.

– Bài thơ là bức tranh vạn vật thiên nhiên vùng biển tươi đẹp và cảnh lao động đầy hứng khởi, dạt dào sức sống con người .
– Yếu tố quyết định hành động tới giá trị bài thơ là vẻ đẹp tâm hồn tình yêu vạn vật thiên nhiên, quê nhà sâu nặng ; vẻ đẹp năng lực sự quan sát tinh xảo, ngôn từ, …

* Nhận xét

– Điểm tương đương : vẻ đẹp của hai bài thơ đều bắt nguồn từ vẻ đẹp của bức tranh vạn vật thiên nhiên, đời sống và vẻ đẹp tâm hồn, năng lực của người nghệ sĩ .
– Điểm độc lạ :
+ Cái đẹp trong bài Sang thu là những cảm nhận tinh xảo, những rung động bất chợt của nhà thơ trước bức tranh vạn vật thiên nhiên lúc giao mùa ; sự chiêm nghiệm, suy tư về cuộc sống bộc lộ qua thể thơ 5 chữ ; lời thơ đơn giản và giản dị, tinh xảo miêu tả cảm xúc, trạng thái mong manh, mơ hồ ; giọng thơ nhẹ nhàng sâu lắng ; hình ảnh giàu sức gợi .
+ Cái đẹp trong bài thơ Quê hương là tình yêu, nỗi nhớ, niềm tự hào về một làng quê vùng biển được biểu lộ qua thể thơ 8 chữ ; lời thơ bình dị, tự nhiên ; giọng thơ khoe khoắn, hình ảnh thơ vừa chân xác vừa bay bổng lãng mạn .

4. Bình luận

– Ý kiến khẳng định mối quan hệ giữa văn học và cuộc sống, đặc biệt nhất mạnh vai trò quan trọng của người nghệ sĩ trong quá trình sáng tác. Vẻ đẹp tâm hồn, tài năng của người nghệ sĩ chính là cội nguồn làm nên sự phong phú, đa dạng cho cái đẹp trong nghệ thuật.

– Ý kiến gợi mở bài học kinh nghiệm cho người phát minh sáng tạo và người tiếp đón :
+ Nghệ sĩ cần nhận thức thâm thúy về mối quan hệ giữa đời sống và nghệ thuật ; đem kĩ năng tấm lòng để triển khai thiên chức cao quý của mình trong sáng tác văn chương .
+ Người tiếp đón cần nhận diện được dấu ấn đời sống, tâm hồn, năng lực của người nghệ sĩ trong tác phẩm để cảm nhận toàn vẹn giá trị của một tác phẩm văn chương.