Một số đặc điểm tâm lý của sinh viên

Trong bài viết này tailuanvn.com xin chia sẻ đến bạn một số đặc điểm tâm lý của sinh viên.


Một số đặc điểm tâm lý của sinh viên

Thuật ngữ sinh liên có gốc từ tiếng La tinh ” Studens “, nghĩa là người thao tác, người tìm kiếm, khai thác tri thức. Sinh viên là những người đang sẵn sàng chuẩn bị cho một hoạt động giải trí mang lại quyền lợi vật chất hay ý thức của xã hội. Các hoạt động giải trí học tập, điều tra và nghiên cứu khoa học, sản xuất hay hoạt động giải trí xã hội của họ đều Giao hàng cho việc chuẩn bị sẵn sàng tốt nhất cho hoạt động giải trí mang tính nghề nghiệp của mình sau khi kết thúc quy trình học trong các trường nghề .

Về tuổi sinh học, đa số sinh viên thuộc lứa tuổi thanh niên từ 17 đến 25 tuổi một số ít có tuổi đời thấp hoặc cao hơn tuổi thanh niên.Vì vậy, sự phát triển và trưởng thành về giải phẫu và sinh lí của tuổi thanh niên là đặc trưng cho lứa tuổi sinh viên.

Về phương diện xã hội, sinh viên cũng giống người trẻ tuổi học viên là nhóm người chưa không thay đổi, còn nhờ vào về vị thế xã hội do chưa thực sự tham gia vào guồng máy sản xuất của xã hội. Vì vậy, đặc thù tâm lí của họ có phần khác so với người trẻ tuổi cùng lứa tuổi nhưng đã có việc làm không thay đổi và trưởng thành về nghề nghiệp .
Những đặc thù tâm lý của người trẻ tuổi sinh viên bị chi phối bởi những đặc thù tăng trưởng sức khỏe thể chất, môi trường tự nhiên và vai trò xã hội đơn cử mà trong đó họ sống và hoạt động giải trí. Đây là một nhóm xã hội đặc biệt quan trọng đang sẵn sàng chuẩn bị trực tiếp cho việc tham gia vào đời sống niềm tin của xã hội. Những đặc thù tăng trưởng tâm lý ở những người trẻ tuổi sinh viên rất đa dạng chủng loại phong phú và không đồng đều .
Hoạt động học tập, hoạt động giải trí xã hội và thiên nhiên và môi trường sống của sinh viên có những nét đặc trưng và yên cầu khác về chất so với các lứa tuổi trước đó. Để hoạt động giải trí học tập có hiệu quả, trong thời hạn đầu ở trường ĐH-CĐ, sinh viên phải thích nghi với hoạt động giải trí học tập, hoạt động giải trí xã hội cũng như các hoạt động và sinh hoạt trong đời sống tập thể sinh viên. Quá trình thích nghi này tập trung chuyên sâu hầu hết ở các mặt :
– Nội dung học tập mang tính chuyên ngành .
– Phương pháp học tập mới mang tính điều tra và nghiên cứu khoa học .
– Môi trường hoạt động và sinh hoạt lan rộng ra khoanh vùng phạm vi vương quốc, thậm chí còn quốc tế
– Nội dung và phương pháp tiếp xúc với thầy, cô giáo, bạn hữu và các tổ chức triển khai xã hội đa dạng chủng loại, phong phú v.v…
Bản chất hoạt động giải trí nhận thức của những người sinh viên trong các trường ĐH – CĐ là đi sâu, tìm hiểu và khám phá những môn học, những chuyên ngành khoa học cụ thể một cách sâu xa để nắm được đối tượng người dùng, trách nhiệm, giải pháp, qui luật của các khoa học đó, với mục tiêu trở thành những chuyên viên về các nghành nghề dịch vụ nhất định. Hoạt động nhận thức của họ một mặt phải thừa kế một cách có mạng lưới hệ thống những thành tựu đã có, mặt khác lại phải tiệm cận với những thành tựu của khoa học đương đại và có tính update, thời sự. Chính vì thế, nét đặc trưng cho hoạt động giải trí học tập của sinh viên là sự stress nhiều về trí tuệ, sự phối hợp của nhiều thao tác tư duy như nghiên cứu và phân tích, so sánh, tổng hợp, trừu tượng hóa, khái quát hóa [ 22 ] .
Sinh viên học tập nhằm mục đích lĩnh hội các tri thức, mạng lưới hệ thống khái niệm khoa học, những kỹ năng và kiến thức, kỹ xảo nghề nghiệp, tăng trưởng những phẩm chất nhân cách của người chuyên viên tương lai. Hoạt động nhận thức của họ vừa kết nối ngặt nghèo với nghiên cứu và điều tra khoa học, vừa không tách rời hoạt động giải trí nghề nghiệp của người chuyên viên .
– Hoạt động học tập của sinh viên diễn ra một cách có kế hoạch, có mục tiêu, nội dung, chương trình, phương pháp, giải pháp đào tạo và giảng dạy theo thời hạn một cách ngặt nghèo nhưng đồng thời không quá bị khép kín, quá câu nệ mà lại có đặc thù lan rộng ra năng lực theo năng lượng, sở trường để họ hoàn toàn có thể phát huy được tối đa năng lượng nhận thức của mình trong nhiều nghành nghề dịch vụ. Phương tiện hoạt động giải trí nhận thức của sinh viên được lan rộng ra và phong phú và đa dạng với các thư viện, phòng đọc, phòng thực nghiệm, phòng bộ môn với những thiết bị khoa học thiết yếu của từng ngành giảng dạy. Do đó khoanh vùng phạm vi hoạt động giải trí nhận thức của sinh viên phong phú : vừa rèn luyện kiến thức và kỹ năng, kỹ xảo nghề nghiệp, vừa phát huy việc học nghề một cách rõ ràng .
Hoạt động học tập của sinh viên mang tính độc lập, tự chủ và phát minh sáng tạo cao. Hoạt động tư duy của sinh viên trong quy trình học tập hầu hết là theo hướng nghiên cứu và phân tích, diễn giải, chứng tỏ các định đề khoa học .
Tóm lại hoạt động giải trí nhận thức của sinh viên thực sự là loại hoạt động giải trí trí tuệ đích thực, stress, cường độ cao và có tính lựa chọn rõ ràng. Hoạt động trí tuệ này vẫn lấy những sự kiện của các quy trình nhận thức cảm tính làm cơ sở. Song các thao tác trí tuệ đã tăng trưởng ở trình độ cao và đặc biệt quan trọng có sự phối hợp uyển chuyển, tinh xảo và uyển chuyển, linh động tùy theo từng thực trạng có yếu tố. Bởi vậy đa phần sinh viên lĩnh hội nhạy bén, sắc bén những yếu tố mà thầy, cô giáo trình diễn. Họ thường ít thỏa mãn nhu cầu với những gì đã biết mà muốn đào sâu, tâm lý để nắm yếu tố sâu hơn, rộng hơn [ 22 ] .
Theo B.G.Ananhev và một số ít nhà tâm lý học khác, tuổi sinh viên là thời kỳ tăng trưởng tích cực nhất của những loại tình cảm hạng sang như tình cảm trí tuệ, tình cảm đạo đức, tình cảm nghệ thuật và thẩm mỹ. Những tình cảm này bộc lộ rất nhiều mẫu mã trong hoạt động giải trí và trong đời sống của sinh viên. Đặc điểm của nó là tính có mạng lưới hệ thống và bền vững và kiên cố so với thời kỳ trước đó. Hầu hết sinh viên biểu lộ sự cần mẫn, mê hồn của mình so với chuyên ngành và nghề nghiệp đã chọn. Để thỏa mãn nhu cầu tình cảm trí tuệ, họ học tập không chỉ ở giảng đường và thư viện trường ĐH mà còn lan rộng ra và đào sâu kiến thức và kỹ năng của mình bằng nhiều cách : học thêm ở khoa khác, trường khác, tìm đọc ở nhiều thư viện, học trên các phương tiện đi lại tiếp thị quảng cáo v.v…. Chính tình cảm trí tuệ này làm cho lượng tri thức mà sinh viên tích góp được thường rất lớn, vượt xa những sinh viên không có loại tình cảm này về mọi mặt [ 22 ]
Hơn ai hết sinh viên là tình nhân vẻ đẹp bộc lộ ở hành vi phong thái đạo đức, cũng như vẻ đẹp nghệ thuật và thẩm mỹ ở các sự vật hiện tượng kỳ lạ của vạn vật thiên nhiên hoặc con người tạo ra. Khác với những lứa tuổi trước, tình cảm đạo đức, tình cảm thẩm mỹ và nghệ thuật ở tuổi sinh viên biểu lộ một chiều sâu rõ ràng. Họ yêu dấu cái gì họ đều hoàn toàn có thể lý giải, nghiên cứu và phân tích một cách có cơ sở. Cá biệt có những sinh viên đã thiết kế xây dựng được ” triết lý ” cho cái đẹp của mình theo khunh hướng khá không thay đổi. Điều này lý giải tại sao ở độ tuổi này sinh viên đã có cách cảm, cách nghĩ riêng, có phong thái kiến trúc, hội họa, điêu khắc riêng v.v… .

Tình bạn cùng giới, khác giới ở tuổi sinh viên tiếp tục phát triển theo chiều sâu. Những bạn bè thời trung học phổ thông vẫn tiếp tục chiếm vị trí quan trọng trong đời sống sinh viên. Nhiều sinh viên mặc dù lên ĐH – CĐ, không còn được hằng ngày gần gũi, tiếp xúc với bạn mình thời PTTH, nhưng họ vẫn giữ tình bạn đẹp đẽ, sâu sắc và thường tìm mọi cơ hội để liên lạc với bạn mình. Ở nhiều sinh viên, tình bạn này là mãi mãi.Bên cạnh đó, chính trong những năm ở trường ĐH – CĐ, sinh viên lại có thêm những tình bạn mới không kém phần bền vững sâu sắc.Tình bạn ở tuổi sinh viên đã làm phong phú thêm tâm hồn, nhân cách của sinh viên rất nhiều [22].

Bên cạnh tình bạn, tình yêu nam nữ ở tuổi sinh viên là một nghành nghề dịch vụ rất đặc trưng. Loại tình cảm này có mầm mống ở tiến trình dậy thì, có sự thể nghiệm ở quy trình tiến độ đầu tuổi thanh xuân và đến thời kỳ này thì tăng trưởng với một sắc thái mới. Như phần trên đã trình diễn, sinh viên là lứa tuổi tăng trưởng một cách tổng lực, triển khai xong và hoàn mĩ về sức khỏe thể chất cũng như tư tưởng, ý thức. Họ bước vào nghành nghề dịch vụ của tình yêu nam nữ với một ” tư thế ” trọn vẹn khác với lứa tuổi trước đó do vị thế xã hội, trình độ học lực và tuổi đời qui định. Song loại tình cảm này cũng không biểu lộ đồng đều ở sinh viên. Điều này lại tùy thuộc vào những điều kiện kèm theo, thực trạng đơn cử, tùy thuộc vào ý niệm và kế hoạch đường đời của mỗi người .
Nhân cách của người trẻ tuổi sinh viên tăng trưởng khá tổng lực và đa dạng và phong phú. Sau đây chỉ xin nêu những đặc thù đặc trưng nhất :

– Đặc điểm về tự đánh giá, tự ý thức, tự giáo dục ở sinh viên.

Tự nhìn nhận ( self evaluation ) là một trong những phẩm chất quan trọng, một trình độ tăng trưởng cao của nhân cách. Tự nhìn nhận có ý nghĩa xu thế, kiểm soát và điều chỉnh hoạt động giải trí, hành vi của chủ thể nhằm mục đích đạt mục tiêu, lý tưởng sống một cách tự giác. Nó giúp con người không chỉ biết người mà còn ” biết mình “. Tự nhìn nhận ở tuổi sinh viên là một hoạt động giải trí nhận thức, trong đó đối tượng người tiêu dùng nhận thức chính là bản thân chủ thể, là quy trình chủ thể tích lũy, giải quyết và xử lý thông tin về chính mình, chỉ ra được mức độ nhân cách sống sót ở bản thân, từ đó có thái độ hành vi, hoạt động giải trí tương thích nhằm mục đích tự kiểm soát và điều chỉnh, tự giáo dục để triển khai xong và tăng trưởng …
Đặc điểm tự nhìn nhận ở sinh viên mang đặc thù tổng lực và thâm thúy. Biểu hiện đơn cử của nó là sinh viên không chỉ nhìn nhận hình ảnh bản thân mình có đặc thù bên ngoài, hình thức mà còn đi sâu vào các phẩm chất, các giá trị của nhân cách. Tự nhìn nhận của họ không chỉ vấn đáp thắc mắc : Tôi là ai ? mà còn : Tôi là người thế nào ? Tôi có những phẩm chất gì ? Tôi có xứng danh không ? v.v… Hơn thế họ còn có năng lực đi sâu lý giải câu hỏi : Tại sao tôi là người như vậy ? Những Lever nhìn nhận ở trên mang yếu tố phê phán, phản tỉnh rõ ràng. Vì vậy, tự nhìn nhận của sinh viên vừa có ý nghĩa tự ý thức, tự giáo dục .
Tự ý thức là một trình độ tăng trưởng cao của ý thức, nó giúp sinh viên có hiểu biết về thái độ, hành vi, cử chỉ của mình để dữ thế chủ động hướng hoạt động giải trí của mình đi theo những nhu yếu yên cầu của tập thể, của hội đồng xã hội .
Một số tác dụng điều tra và nghiên cứu tự ý thức, tự nhìn nhận ở sinh viên cho thấy : mức độ tăng trưởng của những phẩm chất nhân cách này có tương quan đến trình độ học lực cũng như kế hoạch sống trong tương lai của sinh viên. Những sinh viên có hiệu quả học tập cao thường dữ thế chủ động, tích cực trong việc tự nhìn nhận, tự nhìn nhận, tự kiểm tra hành vi, thái độ cư xử, cử chỉ tiếp xúc để hướng tới những thành tựu khoa học, lập kế hoạch học tập, điều tra và nghiên cứu khoa học một cách đơn cử nhằm mục đích tự hoàn thành xong ngày càng cao. Còn những sinh viên có hiệu quả học tập thấp dễ tự nhìn nhận không tương thích. Có những sinh viên tự nhìn nhận mình quá cao, thường bị động trong học tập, nhu yếu tiếp xúc thường mạnh hơn nhu yếu nhận thức. Hoạt động của họ hướng đa phần vào các quan hệ. Ngược lại có một số ít sinh viên nhìn nhận mình quá thấp, thường bi quan trước hiệu quả hoạt động giải trí hoặc thụ động trong quan hệ tiếp xúc với bè bạn. Họ ít phấn đấu vươn lên trong học tập nên việc tự giáo dục, tự hoàn thành xong đạt mức thấp .
Tự nhìn nhận về mức độ trí tuệ là thành phần quan trọng trong tự ý thức, tự giáo dục ở sinh viên : Những sinh viên nhìn nhận mình quá thấp về mặt này thường gây khó khăn vất vả cho họ trong quy trình học tập. Vì vậy cần giúp những sinh viên này đổi khác sự tự nhìn nhận ở mức sáng sủa, tự tin hơn là điều rất thiết yếu. Điều này sẽ làm đổi khác thái độ chung so với bản thân người sinh viên. Nhờ đó lòng tự tin, tính tự trọng tăng trưởng theo khunh hướng tốt, tạo điều kiện kèm theo cho sự vươn lên trong học tập và phấn đấu, rèn luyện nhân cách
Tóm lại, những phẩm chất nhân cách : tự nhìn nhận, lòng tự trọng, tự tin, sự tự ý thức đều tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ ở tuổi sinh viên. Chính những phẩm chất nhân cách bậc cao này có ý nghĩa rất lớn so với việc tự giáo dục, tự triển khai xong bản thân theo hướng tích cực của những tri thức tương lai .

– Sự phát triển về định hướng giá trị ở thanh niên sinh viên

Định hướng giá trị là một trong những nghành nghề dịch vụ rất cơ bản, quan trọng so với đời sống tâm lý của người sinh viên. Có rất nhiều ý niệm khác nhau về khuynh hướng giá trị. Song hoàn toàn có thể nêu những nét cơ bản sau đây về khái niệm khuynh hướng giá trị .
Định hướng giá trị là những giá trị được chủ thể nhận thức, ý thức và nhìn nhận cao, có ý nghĩa khuynh hướng kiểm soát và điều chỉnh thái độ, hành vi, lối sống của chủ thể nhằm mục đích vươn tới những giá trị đó. Ví dụ : những giá trị về chân, thiện, mĩ đã khuynh hướng cho sự phấn đấu của loài người trong bao nhiêu thế kỷ. Giá trị tự do, độc lập dân tộc bản địa, tự do, chủ nghĩa xã hội đã là những xu thế giá trị cho bao thế hệ người trẻ tuổi Nước Ta ….
Định hướng giá trị có nhiều tầng bậc, khoanh vùng phạm vi khác nhau. Có những giá trị là khuynh hướng cho một vương quốc, một thế hệ, cũng có những xu thế giá trị có khoanh vùng phạm vi hẹp chỉ trong một nhóm nào đó. Định hướng giá trị có tính bền vững và kiên cố tương đối là một khái niệm động, không phải không bao giờ thay đổi nên hoàn toàn có thể đổi khác tùy theo thực trạng, điều kiện kèm theo kinh tế tài chính chính trị, xã hội .

Định hướng giá trị phát triển mạnh vào cuối tuổi thiếu niên, đầu tuổi thanh niên khi họ phải đứng trước việc chọn nghề, chọn các chuyên ngành khác nhau trong việc thi vào các trường ĐH – CĐ. Những nghiên cứu về định hướng giá trị của chương trình KHCN cấp Nhà nước, với đề tài KX-07-04 của một số tác giả (1) cho thấy trong hệ thống các giá trị chung, sinh viên Việt Nam đánh giá cao các giá trị: hòa bình, tự do, tình yêu, công lý, việc làm, niềm tin, gia đình, nghề nghiệp, tình nghĩa, sống có mục đích, tự trọng [22].

Về những khuynh hướng giá trị so với nhân cách, hầu hết sinh viên đã chọn và nhấn mạnh vấn đề các phẩm chất sau đây ngoài những giá trị chung khác : có tư duy kinh tế tài chính, biết giám sát hiệu suất cao, năng động, nhanh thích nghi với thực trạng, sử dụng thành thạo tiếng quốc tế, dám nghĩ, dám làm, gật đầu mạo hiểm .
Những khuynh hướng giá trị nghề nghiệp được sinh viên lựa chọn là : biết kiến thiết xây dựng đời sống mái ấm gia đình hoà thuận, nghề có thu nhập cao, nghề tương thích sức khoẻ, trình độ, nghề tương thích hứng thú, sở trường thích nghi, nghề có điều kiện kèm theo chăm sóc mái ấm gia đình, … [ 22 ]
Định hướng giá trị của sinh viên tương quan mật thiết với xu thế nhân cách và kế hoạch đường đời của họ. Với sinh viên, những tham vọng, hoài bão, những lý tưởng của tuổi thanh xuân từ từ được hiện thực, được kiểm soát và điều chỉnh trong quy trình học tập ở trường ĐH. Tính viển vông, huyễn tưởng của những điều trừu tượng xa vời nhường chỗ cho kế hoạch đường đời đơn cử do việc học để trở thành người có nghề nghiệp đã được xác lập rõ ràng. Sinh viên không chỉ đặt ra kế hoạch đường đời của mình mà còn tìm cách để thực thi kế hoạch đó theo những tiến trình nhất định. Họ ấn định đơn cử khi nào thì học xong chứng từ tin học, ngoại ngữ và những bằng khác. Nhiều sinh viên ngay từ khi ngồi trên ghế giảng đường ĐH đã có kế hoạch riêng về nhiều mặt để đạt được mục tiêu cuộc sống của mình. Họ không ngần ngại tìm việc làm thêm để thỏa mãn nhu cầu những nhu yếu học tập ngày càng cao và tạo điều kiện kèm theo thuận tiện cho việc hành nghề sau này .