10 vụ siêu lạm phát tồi tệ nhất trong lịch sử

1. Đức ( 1921 – 1923 )

Nước Đức rơi vào lạm phát trầm trọng nhất vào hồi tháng 10/1923 khi tỷ suất lạm phát lê tới 29.500 %. Tại thời gian 12/1923, người ta phải bỏ ra 4.200 tỷ mác ( papiermark ) để đổi lấy 1 USD. Trong những năm 1920, người Đức đã phải dùng đến củi và than để thay để cho đồng mác đã bị mất giá thảm hại do lạm phát. Lúc đó, dùng tiền để đốt thậm chí còn còn rẻ hơn so với củi và than. Ban đầu, người ta cho rằng nguyên do của cuộc siêu lạm phát này là việc chính phủ nước nhà Đức in quá nhiều tiền để tiêu tốn cho cuộc chiến tranh. Nhưng nguyên do thực sự đã được hé lộ vài năm sau. Đó là chính phủ nước nhà Đức quyết định hành động vay mượn để chi trả cuộc chiến tranh. Năm 1919, giá thành gần như đã tăng gấp đôi và nước Đức thất trận. Khoản tiền bồi thường sau cuộc chiến tranh được lao lý trong Hiệp ước Versailles buộc Đức phải trả bằng vàng hay ngoại tệ tương ứng thay vì đồng mác. Để mua số ngoại tệ này, chính phủ nước nhà Đức đã phải sử dụng đồng papiermark được bảo vệ bằng nợ cơ quan chính phủ và thế cho nên đã làm tăng vận tốc phá giá đồng xu tiền. Tình trạng càng trở nên tồi tệ hơn khi Đức không hề trả được các khoản nợ và quân đội Pháp và Bỉ đã chiếm thung lũng Ruhr vào tháng 1/1923 để đòi Đức phải trả bằng hiện vật. Sự việc này đã nhanh gọn đẩy nền kinh tế tài chính Đức rơi vào lạm phát phi mã. Để thoát khỏi thực trạng này, chính phủ nước nhà Đức đã lập một ngân hàng nhà nước TW đặc biệt quan trọng và phát hành loại tiền tệ mới, rentenmark với tỷ giá 4,2 rentenmark / USD và giảm bớt 12 số 0 trên tờ tiền papiermark. Đồng rentenmark đã giúp bình ổn kinh tế tài chính Đức một cách khá hiệu suất cao.

2. Hy Lạp ( 1943 – 1946 )

Tháng 10/1944, tỷ suất lạm phát hàng tháng của Hy Lạp lên tới 13.800 % và hàng ngày là 10,9 %. Năm 1942, mệnh giá lớn nhất của đồng drachma Hy Lạp là 50.000, nhưng vào năm 1944, số lượng này là 100 nghìn tỷ. nhà nước Hy Lạp đã phải định giá lại đơn vị chức năng tiền tệ của mình và đổi đồng drachma cũ sang đồng xu tiền mới với tỷ suất 50 tỷ : 1. Thế chiến thứ 2 đã đẩy Hy Lạp vào thực trạng nợ nần chồng chất bởi chính phủ nước nhà nước này đã không ngừng in tiền để giàn trải cho những khoản ngân sách. Những cuộc chiếm đóng của Đức và Italy đã khiến nền kinh tế tài chính Hy Lạp đình trệ, khiến người dân mất lòng tin vào tiền tệ và thậm chí còn ngân hàng nhà nước TW nước này còn phát hành đồng xu franc vàng. Để chấm hết lạm phát phi mã, năm 1953, Hy Lạp đã gia nhập mạng lưới hệ thống Bretton Woods. Tổ chức này giúp không thay đổi tỷ giá hối đoái, link các loại tiền tệ quốc tế với đồng đôla Mỹ. Năm 1946, nước Anh yêu cầu kế hoạch bình ổn cho Hy Lạp, gồm có tăng lệch giá từ việc bán hàng cứu trợ, kiểm soát và điều chỉnh một số ít thuế suất đặc biệt quan trọng, cải tổ giải pháp thu thuế và xây dựng một Ủy ban tiền tệ để chịu nghĩa vụ và trách nhiệm các yếu tố về kinh tế tài chính. Vào đầu năm 1947, giá thành được bình ổn, niềm tin người tiêu dùng được phục sinh và thu nhập người dân được nâng cao. Khi đó, Hy Lạp chính thức thoát khỏi siêu lạm phát.

3. Hungary ( 1945 – 1946 )

Tháng 7/1946, lạm phát hàng tháng tại Hungary là 4,19 x 10 ^ 16 % và hàng ngày là 207 %. Khi đó, tờ tiền mệnh giá lớn nhất tại nước này có tới 20 số 0. Tình hình trầm trọng đến nỗi chính phủ nước nhà Hungary phải sử dụng một đơn vị chức năng tiền tệ đặc biệt quan trọng được phong cách thiết kế cho trả thuế và bưu chính. Loại tiền này được kiểm soát và điều chỉnh hằng ngày qua radio. Đồng pengo đã bị thay thế sửa chữa sau đó trong một lần tái định giá tiền, khi đó tổng giá trị của tổng thể các tờ tiền Hungary đang được lưu thông ở nước này có giá trị chỉ bằng 1/1000 USD. Chiến tranh chính là nguyên do của thực trạng lạm phát phi mã tại Hungary. Khi cuộc chiến tranh thế giới lần thứ 2 bùng nổ, nền kinh tế tài chính của Hungary đang rất yếu kém, nước này còn mạnh tay vận dụng những chủ trương bao cấp cho khu vực kinh tế tài chính tư nhân, gây ra thực trạng thâm hụt ngân sách nghiêm trọng. Để cung ứng nhu yếu của ngân sách, thực trạng in tiền diễn ra ồ ạt. Để xử lý tình hình, cơ quan chính phủ Hungary phải cho sinh ra đơn vị chức năng tiền tệ mới – đồng forint – hoàn toàn có thể quy đổi trực tiếp ra vàng và ra các ngoại tệ khác.

4. Trung Quốc ( 1948 – 1949 )

Tháng 5/1949, tỷ suất lạm phát tháng tại Trung Quốc là 2.178 % và ngày là 11 %. Khi đó, mệnh giá tiền tệ lớn nhất là 6 tỷ Nhân Dân Tệ. Chính quyền dân tộc bản địa Trung Quốc nắm quyền kiếm soát các ngân hàng nhà nước và không ngừng in tiền để chi trả cho cuộc cuộc chiến tranh với Nhật Bản và nội chiến chống lại lực lượng cộng sản của Mao Trạch Đông. Để thoát khỏi lạm phát phi mã, Trung Quốc đã phải định giá lại tiền tệ, theo đó 1 đồng Nhân Dân Tệ mới tương tự với 10.000 của đồng Nhân Dân Tệ cũ.

5. Chile ( 1973 – 1975 )

Thời điểm tháng 4/1974, lạm phát năm của Chile là 746,29 %. Nguyên nhân của thực trạng lạm phát này là việc tổng thống Salvador Allende đã quốc hữu hóa các công ty, mỏ dầu, đất động sản tư nhân nhằm mục đích thả nổi nền kinh tế tài chính. Việc hạ giá đồng escudos đã khiến nhu yếu đồng đôla tăng cao. Chile chỉ thoát khỏi thực trạng này khi ông Augusto Pinochet lên nắm quyền. Ông cho bán các công ty quốc doanh và phát hành đồng peso mới.

6. Argentina ( những năm 1980 )

Năm 1989, tỷ suất lạm phát hàng năm của Argentina lên tới 12.000 %. Khi đó, một peso của năm 1992 có giá trị tương tự 100 triệu peso trước năm 1983. Nguyên nhân của thực trạng này là chính phủ nước nhà nước này chìm trong các khoản nợ quốc tế khổng lồ và hạ giá tiền tệ để tăng thặng dư thương mại. Để thoát khỏi thực trạng này, chính phủ nước nhà Argentina đã nỗ lực cải tổ nền kinh tế tài chính với các chương trình như Primavera Plan. Tuy nhiên chương trình này đã không đem lại hiệu suất cao. Chỉ đến khi Argentina tiến hành kế hoạch BB với các giải pháp không thay đổi kinh tế tài chính thì tình hình lạm phát tại nước này mới được trấn áp.

7. Bolivia ( 1984 – 1985 )

Thời điểm từ tháng 5 đến tháng 8/1985, lạm phát năm tại Bolivia đã lên tới đỉnh điểm với tỷ suất 60.000 %. Không giống như hầu hết các trường hợp lạm phát của nước khác trong list này, siêu lạm phát tại Bolivia không bắt nguồn từ cuộc chiến tranh. Tình hình chính trị không ổn định tại Bolivia thời gian đó đã khiến cho công nghiệp của nước này suy sụp và các khoản nợ quốc tế khổng lồ đã buộc chính phủ nước nhà Bolivia liên tục in tiền. Để chấm hết thực trạng này, chính quyền sở tại tổng thống Victor-Paz Esonoro khi đó đã thực thi nhiều cải cách tiền tệ và tài khóa và cơ quan chính phủ cũng ngừng việc in tiền vô tội vạ. Chính quyền tăng nguồn thu ngân sách bằng cách lan rộng ra cơ sở thu thuế, tăng giá dầu các loại sản phẩm khác thuộc khu vực kinh tế tài chính nhà nước.

8. Nicaragua ( 1987 – 1990 )

Vào cuối những năm 1980, đầu những năm 1990, người dân Nicaragua thường nói rằng : họ đang sống trong một quốc gia của những triệu phú. nhà nước đã in những tờ tiền có mệnh giá tới 100 triệu cordobas. Năm 1987, tỷ suất lạm phát của Nicaragua là trên 30.000 %. Những đại chiến của phe nổi dậy, suy giảm trong xuất khẩu nông nghiệp và cấm vận của Mỹ đã khiến cho tiền tệ của Nicaragua mất giá thảm hại so với đồng đôla Mỹ. nhà nước nước này buộc phải in tiền với mệnh giá ngày một cao hơn. Khi xích míc vũ trang chấm hết và việc ông Violeta Chamorro thắng cử tổng thống năm 1990 và đưa ra những giải pháp cải tổ kinh tế tài chính, tình hình lạm phát phi mã tại Nicaragua mới được trấn áp. Tổng thống Chamorro đã có công lôi cuốn góp vốn đầu tư quốc tế và tìm kiếm sự ủng hộ từ phía Mỹ.

9. Nam Tư cũ ( 1989 – 1994 )

Năm 1994, tỷ suất lạm phát tháng tại Nam Tư ( cũ ) lên tới đỉnh điểm là 313.000.000 % và lạm phát ngày là 64,6 %. nhà nước nước này đã phải in những tờ dinar với mệnh giá 500 tỷ. Trong hàng loạt thời kỳ lạm phát, ước tính Chi tiêu tăng khoảng chừng 5 triệu tỷ lần. Nguyên nhân dẫn đến cuộc lạm phát này là những xung đột trong khu vực, khủng hoảng kinh tế, việc in tiền không trấn áp và những chủ trương quản trị kém hiệu suất cao của cơ quan chính phủ Nam Tư. Tình hình lạm phát trở nên tồi tệ hơn khi Liên hợp quốc vận dụng những giải pháp trừng phát với nước này khiến cho sản lượng sản xuất của nước này sụt giảm nghiêm trọng. Để trấn áp lạm phát, năm 1994, chính phủ nước nhà Nam Tư đã phát hành đồng dinar mới với tỷ suất 1,3 triệu dinar cũ : 1 dinar mới.

10. Zimbabwe ( 2000 – 2009 )

Trong quá trình này, lạm phát tại Zimbabwe có lúc lên tới đỉnh điểm với tỷ suất 516 x 10 ^ 18 %. Có thời gian ngân hàng nhà nước TW nước này phải in những tờ đôla Zimbabwean 100.000 tỷ để người tiêu dùng không phải mang theo cả bao tải tiền mặt khi đi shopping. Tình trạng lạm phát phi mã nằm ngoài trấn áp này của Zimbabwe là do các chủ trương của tổng thống Mugabe trong tiêu tốn ngân sách cơ quan chính phủ và do sự quản trị yếu kém của cơ quan chính phủ Zimbabwe. Nhưng ông Mugabe lại đổ lỗi các giải pháp trừng phạt của Mỹ và Liên minh châu Âu ( EU ). Ông cho rằng chính điều này đã gây ra tình hình kinh tế tài chính hỗn loạn tại Zimbabwe. Năm 2009, cơ quan chính phủ nước này đã từ bỏ đồng đôla Zimbabwe và được cho phép sử dụng đồng rand của Nam Phi và đồng đôla Mỹ.

Ngọc Trang

Theo Business Insider

Source: https://laodongdongnai.vn
Category: Thị Trường