nCoV sẽ biến hóa thế nào trong tương lai?

Chủng Delta đang hoành hành toàn thế giới hoàn toàn có thể giảm độc lực theo thời hạn, nhưng vẫn sống sót rủi ro tiềm ẩn Open biến chủng khác nguy hại hơn .Phần lớn chuyên viên lúc bấy giờ nhất trí rằng nCoV, virus gây ra đại dịch đã khiến hơn 4,3 triệu người chết trên toàn thế giới, sẽ liên tục sống sót trong những năm tới. Tuy nhiên, không có cách để biết đúng mực virus sẽ tiến hóa như thế nào và sẽ có thêm biến chủng gì Open. Trên thực tiễn, không phải toàn bộ biến chủng đều nguy hại hoặc đáng quan ngại hơn .” Các biến chủng nCoV chắc như đinh sẽ liên tục Open, nhưng không phải biến chủng nào cũng tác động ảnh hưởng xấu đi đến sức khỏe thể chất hội đồng. Quan trọng là phải theo dõi và nhìn nhận những biến chủng điển hình nổi bật, bởi 1 số ít hoàn toàn có thể dẫn đến rủi ro đáng tiếc ngày càng tăng “, Yvonne Su, trợ lý giáo sư về bệnh truyền nhiễm tại Trường Y Duke-NUS của Nước Singapore, cho biết .

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đến nay đã xác định 4 biến chủng là “đáng lo ngại”, trong đó có Delta, với khả năng lây nhiễm cao gấp đôi chủng ban đầu tại thành phố Vũ Hán của Trung Quốc, nơi đại dịch khởi phát. Delta hiện là chủng trội trên toàn thế giới, đã lây lan tại ít nhất 135 quốc gia, vùng lãnh thổ kể từ khi được phát hiện lần đầu ở Ấn Độ hồi tháng 10/2020.

Tốc độ truyền nhiễm nhanh gọn của chủng Delta khiến giới chức trở nên thận trọng khi thả lỏng những giải pháp hạn chế, đặc biệt quan trọng tại 1 số ít nơi thuộc khu vực châu Á – Thái Bình Dương như Trung Quốc, nước Australia và New Zealand, vốn đa phần dựa vào nỗ lực dập dịch và trấn áp biên giới ngặt nghèo .Các kỹ thuật viên phòng thí nghiệm tại một cơ sở xét nghiệm nCoV ở Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc, hôm 4/8. Ảnh: AFPCác kỹ thuật viên phòng thí nghiệm tại một cơ sở xét nghiệm nCoV ở Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc, hôm 4/8. Ảnh : AFPWHO cũng đưa 4 biến chủng nCoV khác vào list ” đáng chăm sóc “, dựa trên ” những biến hóa về gene đã hoặc sẽ tác động ảnh hưởng đến những đặc tính của virus “, gồm có năng lực lây nhiễm, mức độ nghiêm trọng và năng lực kháng vaccine .Có vật chứng cho thấy so với chủng virus ở Vũ Hán, biến chủng Delta dễ lây lan hơn trong số những người đã được tiêm vaccine Covid-19. Tuy nhiên, chưa có biến chủng nào được chứng tỏ có năng lực làm mất hiệu suất cao của vaccine trong việc ngăn bệnh trở nặng và tử trận .Tại Anh, vương quốc đã tiêm chủng rất đầy đủ cho khoảng chừng 75 % dân số trên 18 tuổi, số ca nhập viện và tử trận đã giảm so với mức đỉnh điểm, dù vài tuần gần đây vẫn ghi nhận hàng chục nghìn ca nhiễm mới mỗi ngày. Theo tài liệu của Cơ quan Y tế Công cộng Anh, 512 người đã tiêm đủ hai liều vaccine phải nhập viện từ ngày 19/7 đến 2/8, trong khi số ca nhập viện trung bình hàng ngày hồi tháng một là gần 39.000 .

Một số chuyên gia dự đoán nCoV có thể trở nên bớt nguy hiểm hơn theo thời gian, dựa trên giả thuyết về sự đối nghịch giữa độc lực và tính lây nhiễm. Theo thuyết này, nếu độc lực của virus ngày càng tăng thì khả năng lây nhiễm sẽ suy giảm, bởi việc giết chết vật chủ sẽ khiến mầm bệnh khó lây lan rộng hơn.

Trong khi đó, theo thời hạn, hầu hết virus sẽ dần tiến hóa theo hướng ngày càng có lợi, đồng nghĩa tương quan với không để đánh mất vật chủ, theo Polly Roy, giáo sư virus học tại Trường Vệ sinh và Y tế nhiệt đới gió mùa London của Anh .

“Dù không thể đoán trước mốc thời gian, hầu hết đại dịch trong quá khứ đều thoái trào sau vài năm. Phần lớn biến chủng sẽ không ảnh hưởng quá lớn đến các vaccine hiện nay và vẫn được kiểm soát nhờ tiêm chủng. Vì vậy, chúng ta không có lý do gì để hoảng sợ. Các đột biến khá tinh vi, nhưng không quá nghiêm trọng, nên những điểm cơ bản của virus không thay đổi. Chúng vẫn lây nhiễm vào những tế bào đó và gây ra cùng loại bệnh”, Roy phân tích.

Một số nhà khoa học nhìn thấy những manh mối về quỹ đạo tiềm năng của nCoV dựa trên quy trình tiến hóa của OC43, một trong những loại virus corona gây cảm lạnh thường thì. Theo nghiên cứu và điều tra tại Đại học Leuven của Bỉ năm ngoái, thời gian OC43 truyền từ gia súc sang người trùng với quy trình tiến độ đại dịch cúm Nga 1889 – 1890, cho thấy virus này hoàn toàn có thể là nguyên do gây ra dịch bệnh toàn thế giới khiến khoảng chừng 1 triệu người chết .” Có năng lực khi virus trở nên dễ lây nhiễm hơn, mức độ nguy khốn sẽ giảm bớt “, Lawrence Young, nhà virus học tại Trường Y Warwick của Anh, đánh giá và nhận định. ” Ban đầu, khi virus vừa truyền từ động vật hoang dã sang người, rất nhiều trường hợp đổ bệnh và tử trận. Nhưng sau khi lây lan và đột biến theo thời hạn, virus ít gây bệnh hơn. Virus OC43 gây cảm lạnh thường thì hoàn toàn có thể đã tiến hóa như vậy ” .Young cho rằng mặc dầu quốc tế đang trong quá trình ” dễ tổn thương “, việc bồn chồn mỗi khi Open biến chủng mới không giúp ích gì, bởi xã hội sau cuối sẽ phải học cách sống chung với nCoV .

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia khác tỏ ra lo ngại hơn về mối đe dọa từ các biến chủng, đặc biệt là nguy cơ xuất hiện một biến chủng có khả năng kháng những vaccine hiện nay. Theo cuộc khảo sát 77 nhà dịch tễ học của Liên minh Vaccine cho Mọi người hồi tháng 3, 2/3 số người được hỏi tin rằng nCoV sẽ đột biến đến mức các vaccine thế hệ đầu tiên không còn hiệu quả trong vòng một năm hoặc ngắn hơn.

” Đơn giản là virus chỉ chăm sóc đến năng lực sống sót và lây lan. Chúng không đoái hoài tới độc lực, miễn là hoàn toàn có thể lây lan một cách hiệu suất cao “, Nikolaus Osterrieder, chuyên viên thú y và khoa học đời sống tại Đại học Thành phố Hong Kong, nêu quan điểm, thêm rằng kinh nghiệm tay nghề trước đây cho thấy những biến chủng mới sẽ dễ lây lan hơn và kháng vaccine .Tuy nhiên, Osterrieder đồng ý chấp thuận rằng xã hội vẫn cần học cách sống chung với virus, mặc kệ rủi ro tiềm ẩn từ những biến chủng mới. ” Chúng ta cần chuyển sự quan tâm từ số ca nhiễm sang gánh nặng y tế mà virus gây ra “, chuyên viên cho hay .

Trong khi đó, giáo sư Su thừa nhận không có nhiều bằng chứng cho thấy nCoV ngày càng bớt độc lực theo thời gian. Việc tác động của virus giảm đối với những trường hợp nhất định có thể do hệ miễn dịch đã được tăng cường sau khi từng nhiễm hoặc đã được tiêm chủng. Vì vậy, mấu chốt để quay lại trạng thái bình thường là tỷ lệ tiêm chủng cao.

” Tỷ lệ tiêm chủng cần ngày càng tăng nếu tất cả chúng ta muốn sống chung với virus “, Su Tóm lại .

Ánh Ngọc (Theo SCMP)