Thích là vì qua 260 trang viết và hình ảnh tư liệu, tôi dừng lại ở chương “Thân cư tại ngoại tâm hoài cố hương”. Câu thơ 8 chữ Hán đã Việt hóa này khiến tôi cứ nhớ bài thơ “Tĩnh dạ tứ” của nhà thơ Lý Bạch đời Đường có câu: “Cử đầu vọng minh nguyệt/ Đê đầu tư cố hương” (Nhà thơ Trúc Khê dịch: “Ngẩng đầu trăng sáng như gương/ Cúi đầu sao nhớ quê hương ngàn trùng”). Hoài cố hương, tư cố hương xuất phát từ tấm lòng và trước hết là tấm lòng.

Anh Mai Sông Bé viết trong Lời thưa: “Tôi dồn hết tâm huyết viết tập bút ký này, với lòng mong muốn trước hết là kính dâng lên tổ tiên của làng, từ những người tiền sử cách đây hơn 3.000 năm đến những người cận đại và những người đang sống”. Anh gọi là bút ký nhưng đọc qua tác phẩm mới thấy đây là tập sách mà anh đã dày công khảo cứu, ghi chép, biên soạn và từ cái tâm sáng tạo hình thành lên ngôn ngữ thể hiện dễ thu hút. Anh đã làm cái việc công phu theo tinh thần kể lại lịch sử, chuyện đời, tình người… từ xa xưa đến nay ở Cù lao Rùa, quê hương Thạnh Hội ngày nay của anh. Cái tôi chủ thể sáng tạo và trữ tình của anh qua tập sách hướng đến đối tượng bạn đọc như anh mong muốn: “Từ đầu tới cuối sách tôi xưng “qua” với các em cháu, bởi tôi nghĩ mình đã già…”. Tâm nguyện của tác giả là viết ra chỉ cho các em cháu trong họ tộc của mình thôi. Tác giả khiêm tốn nói vậy, thực tế thì trong sách cung cấp cho bạn đọc nhiều kiến thức, tư liệu bổ ích…

Nhắc chuyện xưa để nói chuyện nay, tác giả Mai Sông Bé hoài mong: “Qua tập sách này gửi đến em cháu làng quê với một tấm chân tình thiết tha mong em cháu phải yêu, yêu một cách mãnh liệt quê hương Cù lao Rùa quê mình. Có yêu quê hương của mình thì mới yêu Tổ quốc một cách thiết tha”.

Tôi tin rằng, qua tập sách giàu lối thể hiện này và trước hết là tấm lòng và trách nhiệm, tác giả Mai Sông Bé làm sứ mạng một người đưa đò để những người trẻ - tác giả gọi là em, cháu: Hãy yêu chính nơi chôn nhau cắt rún của mình để yêu nhiều hơn Tổ quốc.

Báo Lao động Đồng Nai tổ chức chương trình giới thiệu tác phẩm Cù lao Rùa và giao lưu với tác giả Mai Sông Bé vào 9 giờ sáng mai 20-12-2014 tại UBND xã Thạnh Hội, TX. Tân Uyên.